Zoek op trefwoord in al mijn blogartikelen

vrijdag 20 december 2013

Snelheidstip voor Lightroom: de optie ‘Automatisch vooruit’



Ditmaal geen uitgebreide verhandeling maar een praktische tip voor Lightroom gebruikers. 

Eén van de eerste dingen die je (waarschijnlijk) zult doen, nadat je foto’s zijn binnengehaald en op je computer staan, is ze beoordelen. Het beste is om ze dan meteen van een (ster)waardering te voorzien. Dit gaat heel eenvoudig door het corresponderende cijfer in te toetsen op het moment dat er een foto geselecteerd is. Typ een 2 en de foto krijgt 2 sterren, etc.

Na een dergelijke waardering ga je dan normaal gesproken verder naar de volgende foto met de cursor of de pijltjestoets. Deze handeling kun je echter automatiseren door de optie ‘Automatisch vooruit’ aan te vinken in het Foto menu. Vanaf dat moment gaat Lightroom meteen de naar volgende foto op het moment dat je een foto van een waardering hebt voorzien. 
Heb je een foto die geen ster waard is, toets dan een 0 (of een X). Dan gaat Lightroom toch gewoon verder naar de volgende foto zonder dat de betreffende foto een (ongewenste) waardering heeft gekregen.

Maak je eens een fout dan ga je eenvoudig met de pijltjestoets terug. Geef de juiste waardering aan en Lightroom tovert wederom automatisch de volgende foto op je scherm die je weer kunt waarderen.

Voor mijn workflow was dit een kleine maar welkome verbetering. Iedere overbodige handeling, vooral als die vaak voorkomt, is er namelijk één te veel!

NB: Voor diegenen die met de Engelstalige versie van Lightroom werken; daar heet de optie ‘Auto Advance’.

zondag 1 december 2013

Review van het Lightroom DAM boek van Peter Krogh


Na twee eerdere boeken ‘DAM book for photographers’, die mij enorm hebben geïnspireerd, is Peter Krogh kortgeleden met een nieuw boek gekomen. Waar de DAM boeken nog traditionele boeken betroffen is het nieuwe Lightroom boek “The DAM Book Guide to Multi-Catalog Workflow with Lightroom 5” een multimedia eBook geworden. Het bestaat uit 113 pagina’s PDF aangevuld met 3,5 uur videomateriaal. 

(Bij aanschaf ontvang je alles in een 1,6 Gb ZIP bestand. Zorg er voor dat wanneer die zich uitpakt dat je de structuur niet verandert, anders werken de verwijzingen vanuit de PDF naar de video’s niet meer).

Niet alleen in de verschijningsvorm betreft een nieuw concept, dit geldt ook voor de inhoud.
In zijn eerdere boeken ging Peter in op de volledige workflow van de fotograaf met een grondige uitleg over hoe je materiaal kunt organiseren en bewaren.  De fundamentele principes zeg maar.

Dit nieuwe boek echter beschrijft slechts een klein deel van die workflow.  Het eerste hoofdstuk gaat weliswaar over de algemene principes maar die worden daar slechts summier behandeld vergeleken met de eerder boeken. Nee, waar het in dit boek om gaat is wat de titel al aangeeft, het werken met meerdere Lightroom catalogi. Dit is op zich al bijzonder omdat je normaal gesproken met slechts een enkele catalogus werkt. Lightroom is zo gemaakt dat je normaal gesproken gemakkelijk al je (tienduizenden) foto’s er in kunt onderbrengen.  Toch zijn er blijkbaar situaties waarbij je gebruik wilt maken van meerdere catalogi. Dit boek beschrijft gedetailleerd vijf verschillende scenario’s waarin meerdere catalogi gebruikt worden:
  • Multiple Master Catalogs
  • Project en Master Catalogs
  • Working and Archive Catalogs
  • Synchronized Catalog
  • Satellite Catalogs

Hiermee is dit dus geen Lightroom boek zoals er al zo veel zijn. Het beschrijft alleen functies wanneer die relevant zijn voor het onderwerp waar het over gaat. Je leert Lightroom er niet mee ‘bedienen’. Sterker nog, Peter gaat er eigenlijk van uit dat je al enige ervaring hebt met het programma. Ook gaat hij uit dat basis principes die zijn uitgelegd in de eerder genoemde boeken bekend zijn. Kortom, een vrij specialistisch boek.

In het eerste hoofdstuk legt Peter uit dat Lightroom ontworpen is voor het gebruik van slechts een enkel catalogus en dat je het daar, wanneer mogelijk, ook bij zou moeten laten. Hou de zaken zo simpel mogelijk en voeg alleen complexiteit toe wanneer nodig. Uit het feit dat dit boek er is gekomen mogen we opmaken dat er blijkbaar toch redenen kunnen zijn om meerdere catalogi te gebruiken:
  • De collectie is te groot voor een enkele catalogus
  • Kleinere ‘project’ catalogi werken sneller
  • Er moeten meerdere mensen tegelijk werken aan afbeeldingen in de catalogus
  • De fotograaf gebruikt een laptop op locatie en een desktop in de studio
  • De fotograaf heeft computers op verschillende locaties die gesynchroniseerd moeten blijven

Je ziet dat deze vijf argumenten exact overeenkomen met de vijf workflows die gedetailleerd in het boek uitgewerkt zijn:

Multiple Master Catalogs
Een Master catalogus beschouwt Peter als een permanente plaats voor je foto’s. In een situatie waarin je slechts één catalogus gebruikt is dat meteen ook de (enige) master. In een multi-catalogus workflow is ook mogelijk dat er slecht één master is, bijvoorbeeld wanneer die aangevuld wordt met project catalogi.
Je kunt overwegen om meerdere Master catalogi naast elkaar te gebruiken voor (duidelijk) verschillende soorten werk. Je kunt daarbij denken aan het onderscheid tussen privé en opdrachten of genre (sport/trouwerij) of misschien zijn er verschillende fotografen die van dezelfde computer gebruik maken. Het onderscheid wordt bepaald door het verschil in werkwijze.

Project en Master Catalogs
Een project catalogus is een tijdelijke catalogus voor de duur van een project, vaak een wat grotere foto shoot en vaak op locatie. Het voordeel is een kleine, snelle catalogus. Vaak een voordeel wanneer die op langzamere hardware (laptop) draait.
Eenmaal weer thuis wordt het project geïntegreerd in een Master catalogus en kan de project catalogus worden verwijderd. Alles samenbrengen in één enkele catalogus heeft als voordeel dat je je volledige collectie optimaal kunt beheren.

Working and Archive Catalogs
Een werk catalogus is een master catalogus waarin alleen ‘werk  in uitvoering’ zit. Een werk catalogus werkt vaak gemakkelijker dan meerdere project catalogi , vooral wanneer je je projecten niet snel afrond. Ook hier worden de foto’s op een gegeven moment overgebracht naar een archief catalogus.
Een archief catalogus is een, net als de werk catalogus een variatie op de master catalogus. Een archief wordt gebruikt voor (vaak wat oudere) foto’s waaraan momenteel niet meer gewerkt wordt.
Beschreven opzet is vooral bruikbaar om de werkcatalogus klein genoeg te houden om hanteerbaar te zijn.

Synchronized Catalog
Dit zijn duplicaten van elkaar. Ze kunnen worden gebruikt om toegang te krijgen tot de foto collectie vanaf meer dan één computer op hetzelfde moment. Eén thuis bijvoorbeeld en één in de studio.
Het gesynchroniseerd houden is niet altijd even gemakkelijk en vereist een goede discipline. Peter beschrijft drie verschillende mogelijkheden: via import, via een ‘transportcatalogus’ en via een synchronisatie service zoals dropbox. Ze hebben allemaal hun eigen voor- en nadelen en die worden goed beschreven zodat je je eigen afweging kunt maken.


Satellite Catalogs
Een Satellietcatalogus is een export van een mastercatalogus. Voor een bepaald doel of periode ‘leeft’ de satelliet gescheiden van de master om er later weer terug te keren.
Dit is bijvoorbeeld te gebruiken wanneer je tijdens een reis wilt werken aan (een subset van) je foto’s en je geen ruimte hebt om de volledige master catalogus mee te nemen. Ook is inzetbaar in de situatie dat je met meerdere mensen wilt samenwerken. Vooraf kun je bepalen hoe je de ‘toegang’ tot je fotomateriaal wilt regelen (via previews, smart previews of originele bestanden) .

Ten slotte:
Zoals al eerder gezegd is dit boek geen boek voor mensen die Lightroom willen leren kennen (hoewel er binnenkort wel een nieuw boek komt: ‘Organizing Your Photographs with Lightroom 5’). Het is daarentegen uitermate geschikt voor de groep gebruikers die overweegt om met meer dan één catalogus te willen werken of dat wellicht al doet.

Met de vijf uitgewerkte workflows krijg je al het gereedschap dat je nodig hebt om welk scenario dan ook in te kunnen vullen. Het boek verschaft je enorm veel praktische tips en door het te zien in de video’s wordt het wel erg laagdrempelig. In veel gevallen demonstreren de video’s wat er in de tekst staat maar soms bieden ze ook meer informatie dan de tekst van het boek.

Mijn conclusie:  Wanneer je het boek aanschaft zonder dat je tot de doelgroep hoort dan heb je er erg weinig aan. Voor fotografen echter die gebruik (willen)maken van meerdere Lightroom catalogi is het een erg waardevolle bron. Deze groep kan ik het boek dan ook van harte aanbevelen.

Om je zelf een beeld te vormen van de inhoud van dit boek kun je hier terecht voor een inhoudsopgave. Het boek kost 27,15 euro (34,95 dollar). Op Vimeo staan een aantal van de video’s waaronder deze met de verschillende redenen waarom je zou kunnen/willen kiezen voor een multi catalogus opzet.





vrijdag 1 november 2013

Review: “Workflow voor Fotografen” van Guido Koppes


Iedere fotograaf verstaat iets anders onder zijn of haar workflow. Eerder beschreef ik in dit artikel twee definities maar natuurlijk bestaan er veel meer. Ik werd dus ook erg nieuwsgierig naar de visie van Guido Koppes toen ik zijn boek (hij noemt het zelf een ‘reader’) in de i-tunes store voorbij zag komen (€ 1,49).

Guido blijkt een brede blik te hebben op de materie en hij dekt met zijn beschrijving eigenlijk het volledige pad af die een fotograaf normaal gesproken bewandelt.

Dit pad start al voor de opdracht en eindigt pas na de oplevering bij de archivering van het beeldmateriaal. De concrete onderwerpen die in het boek (23 pagina’s) aan bod komen zijn:
  • De briefing 
  • De opname 
  • De werkruimte 
  • De verwerking 
  • De uitvoer 

Guido beschrijft vooral zijn eigen methode en dat geeft een mooi referentiekader dan wel vergelijkingsmateriaal. Jammer is wel dat hij zijn keuzes niet beargumenteerd of toelicht.

Wanneer je weet waarop bepaalde keuzes gestoeld zijn kun je beter beoordelen of die manier van werken bij jou past of niet.

Met 9 pagina’s wordt het hoofdstuk ‘De verwerking’ het uitgebreidst behandeld met onderwerpen als de (map)structuur, beeldbewerking en metadata. Hier wordt dus precies dat deel afgedekt waarmee ik mijzelf regelmatig bezig houd. Een beetje m’n stokpaardje dus.

Niet alle zaken die je zou verwachten komen er in terug. Zo had ik verwacht dat er een paragraaf over DAM (Digital Asset Management) software in zou zijn opgenomen waarin programma’s als Lightroom, MediaPro, IdImager, Aperture, Canto Cumulus e.d. kort werden besproken maar Guido beperkt zich tot browsers (van zowel het besturingssysteem als ook Bridge) en laat dus in het midden hoe je je werk organiseert.

Van dit hoofdstuk heb ik dan ook minder opgestoken dan dat ik vooraf had gehoopt. Dit komt natuurlijk doordat de ruimte beperkt is maar vooral doordat ikzelf al vrij diep in deze materie zit.

Voor mijzelf persoonlijk waren de overige hoofdstukken veel interessanter omdat die ingaan op zaken waar ik eigenlijk veel minder bij stil sta. De briefing is bijvoorbeeld erg leuk uitgewerkt met een gedetailleerde bijlage welke je uitstekend als checklist kunt gebruiken.

Het boekje is niet bedoeld als naslagwerk waarmee je als fotograaf je eigen workflow hands on kunt inrichten. Je kan het beter zien als een stramien. Vooral als je nog maar net bent begonnen of je zaken (nog) onvoldoende op orde hebt kan het je helpen. Zo kun je eenvoudig even je eigen proces doorlopen en vergelijken met die van Guido om te zien of er nog hiaten in je workflow zitten. Wellicht zijn er nog zaken waar je nooit aan hebt gedacht.

Om eventuele hiaten vervolgens op te vullen heb je waarschijnlijk nog wel aanvullende informatie nodig maar ik ben er van overtuigd dat Guido vast met één of meerdere vervolgen komt op dit boekje ter uitdieping. Eigenlijk leent ieder hoofdstuk zich wel voor een eigen boek.

Wat mij betreft is ‘Workflow voor Fotografen’ een welkome aanvulling binnen het Nederlandse taalgebied. Daar is er op dit gebied namelijk bedroevend weinig te vinden. De prijs/kwaliteit verhouding is uitstekend. Het is geen dikke pil geworden maar de prijs is daar dan ook naar.

Verkrijgbaar in apple’s i-tunes store op: https://itunes.apple.com/nl/book/workflow-voor-fotografen/id721574523?mt=11

(Vooralsnog alleen voor de i-pad. Niet geschikt voor i-phone)

Meer over Guido als fotograaf op: www.guidokoppes.nl

zaterdag 26 oktober 2013

Versie 2.8.1 van het (gratis) Nikon ViewNX is uit
















Inmiddels is ook de nederlandstalige uitvoering van de recentste versie van Nikon's ViewNX uitgekomen. Versie 2.8.1 is hier te downloaden voor zowel windows (32 en 64 bit) als Mac.

Lees hier desgewenst het artikel dat ik eerder schreef over ViewNX.



dinsdag 1 oktober 2013

Automatisch Copyright informatie toevoegen in Photoshop


Copyright informatie toevoegen aan je foto’s is belangrijk. In veel gevallen doen fotografen dit al bij het importproces van Camera naar Computer. Bij die situaties waarbij dat niet het geval is kan dit (ook) in Photoshop. Daarover heb ik een document gemaakt waarin ik beschrijf hoe dit zo kan worden ingeregeld dat je er daarna geen omkijken meer naar hebt. (Link naar dit whitepaper).

Voor degenen die het artikel liever online lezen is hieronder de inhoud van het genoemde whitepaper:



Samenvatting:

Het beste moment om copyright informatie aan je foto’s toe te voegen is het moment waarop ze worden overgezet van je camera naar je computer. Met het gereedschap waarmee je deze import (ook wel ‘ingestion’ genoemd) uitvoert kun je in de meeste gevallen automatisch je copyright gegevens mee laten nemen. Programma’s als Lightroom, Bridge, MediaPro, ImageIngesterPro, ViewNX e.d. kennen deze mogelijkheid allemaal. Mocht je dit nog niet hebben ingericht dan adviseer ik je om dat allereerst te gaan doen en wel om deze reden.

Echter zijn er ook situaties denkbaar waarin je in Photoshop werkt aan afbeeldingen waarin copyright gegevens ontbreken:

Je werkt bijvoorbeeld aan een oude foto van voor de tijd dat je automatisch copyright gegevens toevoegde
Of je werkt aan een scan van een dia of negatief
Je werkt aan een afbeelding die helemaal niet afkomstig is van een camera maar die je vers bent gestart in Photoshop

En zo zijn er waarschijnlijk nog wel wat voorbeelden te verzinnen. Maar waar het om gaat is dat ook dit (nieuwe) werk voorzien wordt van de juiste copyright gegevens. Het liefst zelfs net zo gemakkelijk als bij het eerder beschreven ingestionproces. 


Met een paar stappen kun je dit realiseren:


1. We maken een zogenaamde sjabloon (template). Hierin nemen we de gewenste metadata op, in dit geval copyright gegevens

2. We maken een handeling om dit sjabloon toe te kunnen passen
3. We gebruik het Script Event manager van Photoshop om deze actie iedere keer uit te laten voeren wanneer we aan een bestand werken

Voordeel van deze aanpak is dat we het maar één keer op hoeven te zetten. Daarna hoeven we er dus niet meer te denken. Al onze bestanden zullen vanaf nu voorzien zijn van copyright gegevens.


STAP 1: Een metadata sjabloon maken

Allereerst maken we een leeg (lees: schoon) bestand. Daaraan voegen we copyright informatie toe welke we als sjabloon zullen opslaan:

Open Photoshop en kies ‘Bestand’ in de menubalk en vervolgens voor ‘nieuw’ en daarna ‘Ok’. 

Je hoeft verder dus niets in te vullen. We hebben nu schoon bestand gemaakt.
Kies nu in de menubalk voor ‘Bestand’ en daarna ‘Bestandsinfo’, het volgende menu wordt zichtbaar:


Omdat het een volledig nieuw bestand betreft zijn alle velden nog leeg. We vullen nu de velden in die te maken hebben met copyright: ‘Auteur’ (je naam), Copyrightstatus (Met), Copyrightmelding (copyright-teken, het jaartal, etc) en een URL waar een geïnteresseerde aanvullende informatie over jou kan vinden.

NB: Het © teken krijg je overigens door de toetscombinatie ALT + CTRL + C …


Open nu het tweede tabblad (IPTC):


Je ziet dat de gegevens automatisch vanuit het ‘Auteur’ veld is overgenomen. Scrol (in het IPTC deel) helemaal naar beneden:
Hier kun je desgewenst aanvullende gebruiksrechten onderbrengen. Mijn ervaring is dat die nog wel eens variëren per opdracht en in dat geval is het minder geschikt om in ons sjabloon onder te brengen. Ik laat dit veld dus leeg. Mocht jij altijd dezelfde condities hanteren vul ze hier dan zeker in, dat scheelt je dan weer veel toekomstige handelingen.

Alle gegevens die thuis horen in een copyright template zijn nu ingevuld. Om dit nu als sjabloon op te slaan open je het driehoekje naast de ‘Importeren’ knop, helemaal onder in het scherm (zie blauwe pijl in afbeelding hierboven).






Kies vervolgens voor de optie ‘Exporteren’, geef een toepasselijke naam op en sla het bestand op.

Daarna zijn we terug in het Bestandsinfo scherm. Klik op ‘Annuleren’ om weer terug naar Photoshop te gaan.


STAP2: Een handeling maken

Een ‘handeling’ is eigenlijk een soort ‘opname’ van een aantal handmatig uitgevoerde handelingen. Deze opname kan later opnieuw ‘afgespeeld’ worden zodat je de handmatige handelingen die er in zijn opgenomen niet opnieuw hoeft uit te voeren.

We starten met een nieuw document zoals in stap 1 (Bestand, Nieuw). Wellicht staat het bestand nog op je scherm…


Open nu het Handelingen paneel (Venster, handeling)




Allereerst maken we een nieuwe set (voor het geval we er aardigheid in krijgen en na deze eerste handeling er later nog meer willen gaan maken:) ). 


Klik daartoe op het mapje onder in het handelingen venster (zie rode pijl) en kies een toepasselijke naam. Ik kies voor ‘Roelof’s handelingen’:



Zorg er voor dat de nieuwe set geselecteerd is en maak een nieuwe handeling aan:


Geef een toepasselijke naam op. Voor deze handeling kies ik voor ‘Copyright2013’:


De ‘opname’ zal beginnen zodra ik op de knop ‘Opnemen’ klik. Overigens worden alleen de handelingen geregistreerd, niet de tijd. Er is dus geen reden voor haast. 

Klik nu op ‘Opnemen’:



Het rode symbooltje geeft aan dat de ‘opname’ loopt

Kies nu vanuit het menu voor ‘Bestand’ en dan ‘Bestandsinfo’ 

(NB: gebruik geen sneltoetscombinaties als je een handeling aan het opnemen bent):


Klik weer op het driehoekje naast ‘Exporteren’ en selecteer het eerder aangemaakte sjabloon (Copyrightbasis)


De opties die je hier kunt kiezen spreken grotendeels voor zichzelf. Ik vind de onderste optie het veiligst omdat daarmee geen bestaande metadata gegevens in een bestand worden overschreven. Er worden alleen nieuwe aan toegevoegd.

Kies hier Ok om de gekozen optie te bevestigen en daarna ook weer in het bestandsinfo scherm. Ga terug naar het Handelingenvenster:



Onze handeling is klaar dus we kunnen de opname stoppen. Dat doen we door op het vierkantje te klikken (zie rode pijl)

STAP 3: Een ‘script event’ aanmaken

Dit klinkt enger dan dat het is. In dit geval hoef je slechts de onderstaande instructies te volgen :)

Ga in de menubalk van Photoshop naar ‘Bestand’ en vervolgens naar ‘Scripts’. Kies daar voor ‘Scripts Event Manager’. Vink daar allereerst het vakje aan:



Nu moeten we bepalen wat voor soort gebeurtenis onze handeling gaat initiëren. In dit voorbeeld kies ik voor nieuw document:

Nu bepalen we wat er moet gebeuren op het moment dat we een nieuw document aan gaan maken. We willen onze eerder gemaakte handeling uit laten voeren dus we selecteren de ‘Handeling’ radiobutton en kiezen daarna onze persoonlijke set (en onze eigen copyright handeling natuurlijk):


Klik in ditzelfde scherm nu op ‘Toevoegen’ en daarna op ‘Gereed’.

Vanaf nu, wanneer we een nieuw document aanmaken, zal deze altijd voorzien zijn van onze copyright gegevens!


We kunnen ook nog snel even een gebeurtenis aanmaken voor bestaande documenten

Open opnieuw de Script Events Manager vanuit het Menu/Bestand/Scripts
Kies daarna voor ‘Document openen’ bij de gebeurtenis:


Wederom selecteren we de radiobutton van ‘Handeling’ en selecteren onze aangemaakte handeling. Daarna voegen we hem toe (Toevoegen) en bevestigen dit (Gereed).

Vanaf nu, wanneer we een nieuw document aanmaken of een bestaande openen, is die voorzien van onze copyright gegevens. Dit zonder ook maar een enkele handeling te hoeven uitvoeren. Althans, wanneer je even de moeite hebt genomen bovenstaande uit te voeren :).



Opmerking:

Wanneer we op de beschreven manier onze copyright gegevens toevoegen aan foto’s dan toont Photoshop ons dit ook meteen. Het copyright symbool © staat dan in de titel van het betreffende document:

Andersom is echter niet het geval, je mag niet de conclusie trekken dat de copyright gegevens ontbreken wanneer je dit teken niet ziet!

Wanneer ik de bestandsinformatie van deze afbeelding opvraag:



Dan zie je dat het alleen iets zegt over het knopje ‘Copyrightstatus’. Standaard staat deze namelijk op ‘onbekend’. De producten van Adobe kennen deze optie maar mocht je andere applicaties hebben gebruikt voor het import proces (ingestion) en daarbij keurig een copyrightmelding e.d. hebben meegenomen dan herkent Photoshop dat niet altijd automatisch!


Dus aan het ontbreken van het copyright teken in de titel van een afbeelding die geopend is in PhotoShop mag je niet de conclusie verbinden dat deze gegevens dan ontbreken. 

NB: Mocht je bovenstaande liever in een document raadplegen dan kun je eenvoudig mijn whitepaper downloaden.

zondag 1 september 2013

Workflow vereenvoudiging: automatisch trefwoorden toekennen


Omdat een RAW foto workflow best nog veel handelingen met zich mee brengt ben ik voortdurend op zoek om het proces efficiënter te maken. 
Dit artikel geeft een goede weergave van m’n workflow en die bestaat o.a. de volgende 3 (belangrijke) stappen:
  • (Ster)waarderingen geven
  • Namen van personen die op de foto staan toevoegen
  • Overige trefwoorden toevoegen
Tot nog toe ging ik altijd alle nieuw binnengekomen foto’s als eerste met een rood label kenmerken zodat ik wist welke foto’s nog moesten worden ‘gedaan’. Op een moment dat ik dan even tijd had ging ik enkele (of een aantal) foto’s waarderen, namen en overige trefwoorden toekennen. Van die serie foto’s verwijderde ik dan aansluitend het rode label zodat m’n ‘todo’ lijst weer wat kleiner werd (hier nog bestaande uit 2955 foto’s):


Om dit proces wat te vereenvoudigen zorg ik er tegenwoordig voor dat bij het ingestion proces (wanneer de foto’s van fotokaart of toestel naar de computer worden overgebracht) er meteen (automatisch) een drietal (helper) trefwoorden mee worden genomen:


Voor dit ingestion proces gebruik ik nog altijd NikonTransfer (onderdeel van ViewNX2) hoewel ik dat waarschijnlijk in de toekomst ook met Lightroom ga doen maar daarover een andere keer meer. Over het ingestion proces heb ik overigens eerder dit artikel geschreven.

Ik had al een voorinstelling aangemaakt waarin al mijn copyright gegevens waren opgenomen (die gelden tenslotte voor alle foto’s). Deze voorinstelling heb ik uitgebreid met drie trefwoorden (keywords):
  • @nog_geen_trefwoorden
  • @nog_geen_namen
  • @nog_geen_waardering

In mijn DAM kan ik nu met één klik een overzicht krijgen van alle foto’s uit een bepaalde ‘categorie’. Nu hoef ik dus niet meer alle drie kenmerken van een set foto’s tegelijk te muteren maar kan ik dat afzonderlijk doen. Ook al heb ik maar tijd om 1 foto van een waardering te voorzien dan doe ik dat gewoon en verwijder dan het trefwoord ‘@nog_geen_waardering’ van het betreffende bestand. 



In Lightroom kun je dit natuurlijk ook doen maar daar is het zelfs mogelijk om een aantal van dit soort kenmerken te combineren in zogenaamde Slimme Verzamelingen (Smart Collections). Dit is een dusdanig interessant onderwerp dat ik daarop later terug kom:



dinsdag 13 augustus 2013

Houd zicht op je geheugenkaarten!


Drie tips met betrekking tot het gebruik van je (foto) geheugenkaarten:

Tip 1: Hoogstwaarschijnlijk heb je, net als ik, meerdere geheugenkaarten. Het is dan ook belangrijk om ze te herkennen. Nummer ze daarom  (op bijvoorbeeld de achterzijde, deze is meestal beschrijfbaar) en gebruik het nummer om aantekeningen over je kaarten bij te houden (dat doe ikzelf via de Lightroom 'Big Note' plugin van John Beardsworth) maar het kan ook gewoon in een notitieblokje natuurlijk. 

Ik noteer dit om eventuele problemen met een kaart vroegtijdig te herkennen zodat je op tijd passende maatregelen kunt nemen zoals de kaart vervangen.

Om tijdens je fototrip zicht te houden op de volle versus de lege kaarten kun je de volle bijvoorbeeld met het nummer naar boven in het doosje plaatsen en de lege met het etiket naar boven. Beter nog is om voor volle kaarten een ander doosje te gebruiken dan voor lege.

Tip 2: Verwijder geen foto’s op je camera maar schiet gewoon door totdat de kaart bijna vol is. Pas nadat al je foto’s gekopieerd zijn maak je de kaart leeg door hem in de camera te formatteren. Doe dit niet op de computer, het blijkt in de praktijk dat dit soms problemen kan opleveren.

Tip 3: Gebruik de allerlaatste beschikbare opname(s  op je fotokaart niet (fotografeer dus niet door totdat de camera aangeeft dat de kaart vol is). Heel soms blijkt namelijk dat hierdoor problemen kunnen ontstaan en dan heb je meteen geen toegang meer tot alle foto's van de betreffende kaart. In zo'n geval moet je dus eerst met herstelsoftware aan de gang e.d. maar dat kun je dus voorkomen. Zorg dat je niet voor verrassingen komt te staan en vervang je kaart tijdig voor een lege en schiet hem niet helemaal vol. Wanneer je dit maar vaak genoeg doet zul je merken dat het een automatisme wordt.

maandag 1 juli 2013

Metadata bij foto’s, handig! En wel om meerdere redenen...


Dat metadata bij foto’s handig is bij het organiseren van je foto’s en het later weer terugvinden wisten we al. Eerder schreef ik dat het ook zijn nut kan hebben in het geval je fotocamera gestolen wordt maar er bestaat dus nog een toepassing en dat is wanneer je een gebruikte fotocamera wilt kopen.

Levensduur

De levensduur van een camera wordt voor een belangrijk deel bepaald door de mechanische onderdelen en de belangrijkste daarvan is de sluiter. Die kan maar een beperkt aantal malen open en dicht maar je kunt je voorstellen dat dit niet zo veel te maken heeft met hoe oud het toestel is. Een camera van 5 jaar kan wel aanmerkelijk minder foto’s hebben gemaakt dan een toestel van 2 jaar. Dit is vooral afhankelijk van wie het toestel gebruikt.

Het aantal malen dat de sluiter heeft gewerkt (er dus een foto is gemaakt) wordt uitgedrukt in ‘Shutter Counts’ of ‘Actuations” en bij de meeste moderne toestellen wordt de waarde ervan bijgehouden in de metadata van de foto’s die met het toestel gemaakt worden.

Allereerst wil je natuurlijk weten wat de levensduur is (hoeveel foto's je er mee kunt maken) van de camera die je op het oog hebt. Dat kan met de ‘Camera Shutter Life Expectancy Database’ op http://www.olegkikin.com/shutterlife/ :


Voor de Nikon D90 bijvoorbeeld geeft de database de volgende gegevens:

Het is dus geen absoluut aantal maar een bereik met bovenaan de pagina het gemiddelde.

Op de website Shuttercounter (http://www.shuttercounter.com/) kun je er vervolgens gemakkelijk achter komen hoeveel opnames de camera (welke je op het oog hebt) heeft gemaakt:


Maak een foto met het beoogde toestel. Upload vervolgens die foto. Je ziet dan een rapport vergelijkbaar als dit:


Dit toestel heeft blijkbaar 30.589 opnames gemaakt. 
We hadden gezien dat  de gemiddelde levensduur voor dit model zo’n 274.000 is. 

Je mag zelf de conclusie trekken of je dit exemplaar zou willen kopen of niet.

zaterdag 1 juni 2013

De allerbeste nieuwe functie van Lightroom 5

In April 2013, toen de bèta van Lightroom 5 zojuist bekend was gemaakt, heb ik er meteen naar gekeken en dit artikel erover geschreven. Echter heb ik daarbij de, naar mijn mening, beste nieuwe functie over het hoofd gezien en dat is de DNG validatie. Althans vanuit een bepaald perspectief (het beheren van de daadwerkelijke fotobestanden) gezien en dat zal ik toelichten.

We willen natuurlijk telkens meer interessante snufjes in de nieuwe software. Voor foto software als Lightroom heeft dat deels betrekking op het kunnen aanpassen van de beelden zoals belichting, kleurtemperatuur, perspectiefcorrectie e.d.

Net zo belangrijk echter, zo niet belangrijker, in een foto-beheer programma is ‘echt’ kunnen beheren van je foto’s. Denk daarbij aan controleren of al je foto’s er nog daadwerkelijk zijn of dat ze niet corrupt zijn.

Omdat fotobeheer applicaties als Lightroom zogenaamde previews genereren op het moment dat je foto’s aan de catalogus toevoegt, kijk je niet rechtstreeks naar je fotobestanden maar naar deze preview. Het is dus mogelijk dat foto’s verdwijnen zonder dat je dat meteen in de gaten hebt. Wanneer je door je catalogus navigeert zijn alle foto’s tenslotte gewoon zichtbaar. Totdat je een verdwenen of corrupt bestand probeert te openen, dat lukt dan namelijk niet en dit wil je natuurlijk vóór zijn. Lightroom biedt daar vanaf versie 5 twee opties voor:
  • Het zoeken van ontbrekende foto's
  • DNG validatie

Het zoeken van ontbrekende foto's


Zoals je ziet is de vertaling nog niet helemaal correct maar dat wordt in de definitieve versie vast hersteld. Wat er gebeurt is dat Lightroom in zijn catalogus kijkt of er foto’s in voorkomen waarvan het bronbestand niet meer gekoppeld zijn. Zoals gezegd, de afbeeldingen die Lightroom toont zijn niet de ‘echte’ foto’s maar previews. Met behulp van deze optie wordt dus gecontroleerd of de ‘echte’, onderliggende foto’s er nog altijd zijn zoals het de bedoeling is. Wanneer dat niet het geval is presenteert Lightroom je een overzicht van de ontbrekende foto's:

Je kunt daarna zelf bepalen wat er aan de hand is. Het kan natuurlijk een bewuste actie zijn geweest om een bestand weg te gooien en dat je vergeten bent om dit in Lightroom vast te leggen. Wanneer het echter geen bewuste actie is geweest, ben je waarschijnlijk erg blij over deze informatie te beschikken want nu kun je vrij snel een back-up van de betreffende bestanden opzoeken en terugzetten.

DNG validatie

Om DNG validatie te doorgronden (en op zijn waarde te beoordelen) is wat meer achtergrond informatie nodig over zowel DNG als data validatie.

Om met Data Validatie te beginnen, dit betreft de integriteit van een bestand.
Alle bestanden (ook foto’s) bestaan uit een reeks bits, eigenlijk één groot getal. Door daar een berekening op los te laten kun je de zogenaamde hashwaarde (ook wel checksum genoemd) berekenen, ook weer gewoon een getal. Dit getal is wel een stuk korter dan het origineel, een soort samenvatting zeg maar. Nu, dit getal (hashwaarde) kun je samen met (of afzonderlijk van) het oorspronkelijke bestand bewaren.

Door op een later moment opnieuw de hashwaarde te laten berekenen van dezelfde foto en die waarde dan te vergelijken met de eerder berekende waarde, weet je of er iets gewijzigd is. Beide waardes moeten namelijk identiek zijn en is dat niet het geval dan weet je dat er iets aan de hand is.

Nu kun je, als je op internet zoekt, wel tools vinden die dergelijke hash waardes van je foto’s kunnen berekenen maar dit is niet alleen veel werk maar de hele administratie er om heen is ook nog eens dusdanig dat ik niemand ken die dit ook daadwerkelijk doet. Het principe echter is uitermate geschikt om geautomatiseerd in een tool of applicatie op te nemen. Nu, dat is dus precies wat Adobe in Lightroom 5 heeft gedaan maar wel alleen voor DNG bestanden!

DNG was al een erg zinvol formaat, lees ook mijn eerdere artikelen hierover, maar deze functie in Lightroom voegt dus alleen nog maar meer waarde toe en dat zit zo;

DNG is eigenlijk een container waarin de RAW foto data zit met daaromheen een schil met ondermeer de metadata.

Nu is het leuke van Lightroom dat ook alle beeldaanpassingen in deze schil worden opgeslagen. De RAW foto data wordt dus nooit aangeraakt. Nu, dit principe kan worden gebruikt om te kijken of de foto nog altijd onaangeraakt is:

Wanneer de foto voor het eerst in Lightoom wordt ondergebracht rekent Lightroom allereerst uit wat de hashwaarde van de RAW data is. Deze waarde wordt in de database van Lightroom opgeslagen en wanneer je dan later op ‘DNG bestanden valideren’ klikt, gaat Lightroom opnieuw de hashes voor alle DNG foto’s berekenen. Deze vergelijkt Lightroom dan met de historische gegevens in zijn database, ook als dit duizenden foto’s betreft (iets dat met de hand vrijwel ondoenlijk is). Wanneer Lightroom foto’s ontdekt die wel gewijzigd zijn dan presenteert hij je die zodat je zelf volgacties kunt bepalen en een onderzoek naar de oorzaak in kunt stellen.

Zoals gezegd is deze optie voor ‘normale’ bestanden (DOCX, XLSX, JPG etc) niet erg zinvol omdat je dit soort bestanden nu eenmaal regelmatig bewerkt. Na een validatie zoals hierboven uitgelegd zou je dan een overzicht krijgen van alle bestanden die sinds hun aanmaak zijn gewijzigd. In de meeste gevallen zul je dan niet kunnen zeggen of dit nu terecht dan wel onterecht is omdat het domweg om veel de veel bestanden in het overzicht gaat. Met zo’n overzicht kun je dus niet zo veel.

Bij DNG echter worden alle wijzigingen die je aanbrengt opgeslagen als meta data...(niet alleen trefwoorden maar ook de bewerkingen!) Het echte foto bestand, de RAW data, wordt dus niet gewijzigd. Nooit. Nu heeft de validatie dus opeens wel zin omdat alleen die foto’s worden getoond die onterecht zijn veranderd. En dat nu is zeer waardevolle informatie vanuit het oogpunt van beheer.

Hoe gaat dit nu concreet in zijn werk?

Door in het Bibliotheek menu te kiezen voor de optie ‘DNG bestanden valideren’ wordt de volledige catalogus doorlopen op het voorkomen van onterecht gewijzigde (DNG) bestanden. Als het goed is krijg je telkens onderstaande melding te zien:

Mocht dit onverhoopt toch een keer niet het geval zijn dan weet je dat je meteen actie moet ondernemen!

Wat mij betreft is dit dan ook de allerbelangrijkste uitbreiding van Lightroom 5 en het is me een raadsel waarom Adobe (maar ook collega-bloggers) er zo weinig aandacht aan besteden!