In 2011 (link)
en 2009 (link)
schreef ik ook al eens over m'n werkwijze tijdens de vakantie maar mijn workflow is nadien
nogal gewijzigd (vooral vereenvoudigd). Ik heb dan ook mijn vakantie-workflow
opnieuw ingericht.
Mijn ontwikkeling is er vooral op
gericht om complexiteit te verminderen. Het aantal schakels en vooral
handmatige handelingen tot het absolute minimum te beperken omdat daar fouten
kunnen optreden.
Degenen die mijn blog volgen
weten dat ik ‘vroeger’ met verschillende applicaties werkte en dat ik m’n
administratie deels op papier (excel) deed. Inmiddels doe ik alles in één
applicatie; Adobe Lightroom (LR). Ook mijn administratie (welke foto’s ik nog
moet waarderen, van namen en/of locaties voorzien e.d.) regel ik in LR.
In 2011 ging de vakantieworkflow
nog vooral om het veiligstellen van mijn foto’s en op locatie nog iets te
kunnen doen aan het toevoegen van metadata (trefwoorden). De oplossing destijds
was een goedkoop (Windows 7) netbookje dat me zeker een aantal jaren goede
diensten heeft bewezen. Nu ik eigenlijk alleen nog met Lightroom werk wil ik
dat eigenlijk ook op vakantie kunnen en de netbook is daarvoor niet krachtig
genoeg. De keuze is daarbij op een Macbook gevallen. Ook erg compact maar in
tegenstelling tot de netbook wel erg krachtig. Mijn licentie (Creative Cloud)
laat toe dat ik Lightroom op twee verschillende apparaten mag installeren dus
daar zijn geen meerkosten aan verbonden. M’n netbook kon ik via marktplaats
kwijt voor bijna hetzelfde bedrag als dat ik er nieuw voor betaald had waardoor
de investering te overzien was.
Hoewel ik dus op zowel m’n laptop
als mijn thuissysteem Lightroom heb geïnstalleerd staat mijn hoofdcatalogus
(Master) maar op 1 plek en dat is op mijn thuissysteem. Op de Macbook komt dus
een aparte catalogus die ik na de vakantie ga overbrengen naar (samenvoegen
met) het thuissysteem. Op vakantie wil ik echter wel graag beschikken over al
m’n trefwoorden, verzamelingen en slimme verzamelingen e.d. Mijn werkwijze
daarvoor is als volgt:
- Op m’n thuissysteem maak ik een export van mijn mastercatalogus naar een externe harde schijf
- Deze kopie van de mastercatalogus wordt overgezet naar de Macbook en daar tijdens de vakantie gebruikt
- Tijdens de vakantie worden dagelijks de nieuwe foto’s op de Macbook binnengehaald en daar verwerkt
- Dagelijks wordt ook een back-up gemaakt op de externe harddisk
- Bij thuiskomst wordt de catalogus die op de Macbook staat samengevoegd met de Mastercatalogus op het thuissysteem
Thuissysteem
Op m’n thuissysteem maak ik in
Lightroom een export van mijn catalogus op een externe schijf. Daarbij kies ik
er voor om geen foto’s te exporteren dus alleen de catalogus:
Om later verwarring te voorkomen
met wat nu mijn echte MasterCatalogus is noem ik hem "CopyMasterCatalogus". Belangrijk
is om geen van de vakjes onder in het scherm te selecteren. Alleen dan wordt alleen de
catalogus geëxporteerd, dus zonder previews van de foto’s. Voor mijn catalogus
met circa 79.000 foto’s duurt dit ongeveer 1,5 minuten. De gekopieerde
catalogus is 1,8 Gb groot.
NB: Wanneer ik de previews wel mee had genomen
(het bovenste vakje aangevinkt) was er ruim 74 Gb bijgekomen.
Wanneer ik ook de bronbestanden (de ‘echte’
foto’s zeg maar, adobe noemt ze negatiefbestanden – het tweede vakje aanvinken
-) mee wil nemen komt er nog eens 1,30 Tb bij...
Macbook
Deze gekopieerde catalogus zet ik
van de externe harde schijf over naar mijn Macbook die ik gebruik om de dagelijks
nieuw gemaakte foto’s er in onder te brengen.
Iedere dag zet ik de foto’s van
die dag over naar de Macbook. De SD kaart is dan (over het algemeen) dan nog
niet vol en die plaats ik daarna dan ook weer terug in de camera totdat hij wel
(grotendeels) vol is. Dan gaat de kaart in een andere kaarthouder:
Lightroom herkent de eerder
gemaakte foto’s en zal die dus niet opnieuw meenemen.
Omdat de gekopieerde catalogus
mijn ‘helperkeywords’ bevat, kan ik op vakantie op exact dezelfde manier mijn
workflow volgen dan thuis. Ik gebruik bijvoorbeeld het helperkeyword @nog_geen_waardering
die standaard mee wordt gegeven aan alle nieuw binnengehaalde foto’s middels
een zogenaamde voorinstelling. In 2013 schreef ik daar al eens over maar in
Lightroom is het proces nog wat efficiënter omdat er op basis van deze
trefwoorden zogenaamde slimme verzamelingen kunnen worden gemaakt:
Met zo’n slimme verzameling laat
ik alle foto’s zien die dit trefwoord nog hebben. Initieel zijn dit alle foto’s
omdat het trefwoord automatisch is meegegeven tijdens het ingestionproces (het
binnenhalen). Wanneer ik nu ’s avonds een keer tijd heb om mijn foto’s te doorlopen
geef ik ze meteen een (ster) waardering mee, dat gaat in één moeite door. Met
de instelling ‘Automatisch vooruit’ (Menu/Foto)
gaat Lightroom door naar de eerstvolgende foto wanneer je een foto eenmaal van
een sterwaardering voorziet. Op die manier kun je snel de ‘dagopbrengst’
doorlopen.
Na het doorlopen van alle (of een
deel) van de foto’s verwijder ik het betreffende helperkeyword. Deze foto’s worden
daardoor niet meer in mijn verzameling ‘nog te waarderen’ getoond.
Zo gebruik ik helperkeywords voor
verschillende toepassingen omdat ik geen externe (laat staan papieren)
administratie meer wil bijhouden voor alle werkzaamheden die ik op mijn foto’s
wil toepassen (Een aantal voorbeelden van helperkeywords die ik gebruik: @nog_geen_waardering,
@nog_geen_locatie, @nog_geen_namen, @nog_geen_trefwoorden, etc). Deze slimme
verzamelingen staan allemaal bij elkaar onder de verzamelingsset ‘Workflow’:
Een volgende keer ga ik dieper in
op de verschillende zaken die ik in mijn workflow heb geregeld.
Externe Harde schijf
Om op zowel Windows computers als
op Mac ’s te kunnen werken met dezelfde harde schijf kun je die het beste (gemakkelijkst
en gratis) formatteren als exFAT. De meeste harde schijven zijn standaard als FAT of als NTFS
geformatteerd en hoewel een Mac die kan lezen kun je er geen bestanden op
zetten (schrijven). Formatteren als exFAT kan op de Windows computer.
De externe harde schijf gebruik
ik ook als (dagelijkse) back-up. Wanneer de dagelijkse foto’s zijn verwerkt
synchroniseer ik alles naar deze schijf m.b.v. een synchronisatieprogramma (ChronoSync):
Ik gebruik dit programma omdat
het een zogenaamde verificatieoptie kent: voor ieder bestand wordt er (op de achtergrond, je merkt daar niets van) een zogenaamde checksum berekend (zie wikipedia) en die
wordt na de back-up /synchronisatie vergeleken met de waarde van het gekopieerde bestand. De
back-up wordt alleen als succesvol beschouwd wanneer die twee waardes
overeenkomen. Een extra garantie dus voor de betrouwbaarheid van je back-ups. Je moet er wel even voor zorgen dat de optie aan staat:
Omdat ik (natuurlijk) ook op de
laatste dag op locatie een back-up heb gemaakt naar de externe harde schijf
sluit ik die aan op mijn thuissysteem.
In Lightroom kun je onder Menu/bestand
een andere catalogus importeren:
Selecteer het .lrcat bestand:
Standaard is de inhoud van de catalogus aanvinkt, dit is nodig om de daadwerkelijke foto's over te brengen van de externe harde schijf naar de computer:
Wanneer het om alle foto's van de vakantie gaat, betreft het al snel enkele duizenden foto's. Dat proces duurt wel even maar als ze eenmaal in de MasterCatalogus zijn opgenomen is dat inclusief al het werk dat je er tijdens je vakantie in hebt gestoken. Waardering, namen van mensen, locaties en beschrijvingen van situaties bijvoorbeeld maar ook alle bewerkingen (crop, horizon rechtgezet, helderheid, contrast, kleur etc.).
Je kunt dus met een vliegende start beginnen met het samenstellen van een vakantiefotoboek!