Gratis Lightroom?

Niet helemaal gratis maar het komt wel aardig in de buurt met de recente veranderingen die Adobe heeft doorgevoerd vanaf versie 5.5 

Wanneer de trail periode is afgelopen of je eindigt je CC overeenkomst dan blijft Lightroom nu namelijk voor een belangrijk deel werken.

Bewerken (Ontwikkelen) wordt weliswaar grotendeels onbruikbaar maar het beheerdeel (Bibliotheek) kun je blijven gebruiken. Een gratis DAM dus!

Trefwoorden en verzamelingen, je kunt ze gewoon blijven aanmaken en toevoegen. Je kunt ook nog steeds nieuwe catalogi aanmaken en er foto’s aan toevoegen.

Zelfs aanpassingen die je kunt maken in de bibliotheekmodus (snel ontwikkelen) kun je gewoon blijven gebruiken!

Zoals gezegd kun je de ontwikkel modus niet gebruiken en ook de kaart modus werkt niet meer. Adobe gebruikt dit namelijk in licentie van Google en ze moeten er dus gewoon voor betalen. Blijkbaar wensen ze dat niet te doen bij installaties waar geen inkomsten tegenover staan. Lijkt me logisch.

Adobe heeft goed geluisterd naar alle kritiek die er is gekomen sinds het Creative Cloud concept, het abonnement systeem zeg maar.  Belangrijk argument tegen dat concept was dat je als gebruiker te veel onzekerheid hebt ten aanzien van al het werk dat je in je foto’s steekt (ontwikkelen, organiseren, etc) als je besluit om geen abonnement meer te willen. ‘ Vroeger’ zou je je werk dan niet meer (volledig) kunnen gebruiken, aangezien dat grotendeels in de database van Lightroom is opgeslagen. Vanzelfsprekend kun je wel altijd bij je foto’s maar dus niet bij alle additionele toevoegingen en aanpassingen.

Daarmee zou er dus sprake zijn van een leveranciers lock-in en de meeste mensen vinden dat ongewenst.

Nu, bij de recentste release lijkt me dit dan ook meer dan rechtgezet.

Sterft desktop DAM uit?

Met de aankondiging, eerder deze week, dat Apple stopt met iPhoto en Aperture heeft me dit aan het denken gezet. Weliswaar komt Apple met een vervanger voor deze beide applicaties; (iCloud) Photos. Echter zal Photos niet al te moeilijk in gebruik mogen zijn aangezien het (mede) iPhoto gaat vervangen. Het dus nog maar de vraag in hoeverre de serieuze en professionele fotograaf er mee uit de voeten zal kunnen.

Ook het gerucht dat Apple ondersteuning biedt aan gebruikers die willen overstappen naar Adobe’s Lightroom suggereert dat de toekomst voor deze fotografen waarschijnlijk niet (meer) bij Apple ligt...

Thom Hogan heeft het idee dat de bewerkingsmogelijkheden van de nieuwe applicatie nog wel eens op Aperture zouden kunnen lijken maar hij is bang dat de beheer en organisatie functies (DAM) belangrijk minder zullen worden (link). Overigens gaat Thom er van uit dat Apple hier een voorsprong heeft genomen maar daar ben ikzelf nog niet van overtuigd, in ieder geval niet vanuit DAM perspectief.

Mijn eigen DAM; Expression Media van Microsoft heeft een soortgelijk traject achter de rug als hiervoor beschreven. Ooit begonnen als iView Media Pro wist het een grote schare trouwe aanhangers te bemachtigen omdat het invulling gaf aan veel van de behoeftes van (vak)fotografen. Toen de ontwikkelaar het alleen niet meer kon behappen leek de uitkomst om aansluiting te vinden bij een grote partij; Microsoft. En hoewel die voortvarend te werk leek te gaan kwam de klad er al snel in. Veel gebruikers stapten over naar een andere DAM (Veel MAC gebruikers vast ook naar Aperture….) maar voordat de leegstroom goed op gang kwam werd het product door Phase One overgenomen en als MediaPro in de markt gezet. Als professioneel foto bedrijf met een goede reputatie bleven veel gebruikers toch weer hangen met de hoop op nieuw elan. Tenslotte zit niemand te wachten op een migratietraject dus als je dat kunt voorkomen…

Deze hoop bleek (weer) ongegrond, PhaseOne heeft de verwachtingen op geen enkele manier waar kunnen maken en er bleven dus alleen teleurgestelde gebruikers over. Een deel daarvan zal zijn overgestapt naar Aperture.

Vergelijkbaar verhaal bij Nikon met z’n Capture (later NX en NX2). Daar moet NX-D het stokje overnemen maar (ook) daar is nog een lange weg te gaan.

De enige constante  desktop DAM lijkt wel Lightroom te zijn. Weliswaar is Adobe voorzichtig op gang gekomen maar met iedere versie wordt het programma beter en er stappen steeds meer gebruikers over. Het enige risico is misschien dat bij gebrek aan concurrentie de druk tot verbetering zal afnemen. Bij de recente release van versie 5.5 echter, waarin heel veel updates waren verwerkt, blijkt dit gelukkig nog niet het geval.

Toch adviseer ik iedereen om alvast na te denken over een exit strategie voor je huidige DAM. Dit voor het geval de leverancier de stekker er uit trekt. Alle genoemde voorbeelden tonen aan dat iedereen hier (plotseling) mee te maken kan krijgen.

Aanvulling dd 21 augustus 2014: Het NIDF brengt een whitepaper uit over dit onderwerp met ongeveer dezelfde strekking: http://www.nidf.nl/nidf-raw-software.pdf