Zoek op trefwoord in al mijn blogartikelen

donderdag 8 december 2011

Echt of niet?


Met de moderne Photoshop technieken kun je je vrijwel altijd afvragen of een foto wel echt is. Natuurlijk speelt deze vraag een grotere rol bij nieuwsfoto’s en forensisch onderzoek dan bij creatief gebruik.


Manipulatie bij nieuwsfoto’s is bijna van alle tijd en nog niet zo lang geleden was het onderwerp weer even actueel toen Defensiefotograaf Sjoerd Hilckmann een prijs won bij de Zilveren Camera met deze foto:

Zoals je ziet betreft het puur een esthetische kwestie en is het maar de vraag of de nieuwswaarde beïnvloed is. Toch is het een hot item in de nieuws wereld want waar het om gaat is natuurlijk waar je de grens trekt (kijk evt. verder op deze opiniepagina met meer voorbeelden of lees het zojuis
t uitgekomen boek ‘Kijken zonder zien’ van Gie van den Berghe, ISBN 9789028962521.

Als je in de gelegenheid bent moet je zeker ook even het artikel ‘Meekijken’ in De Volkskrant van vandaag inzien (pag 22/23).
De vraag of een foto origineel is of niet is bij forensisch- en verzeeringsonderzoek echter wel relevant. Wanneer iemand veroordeeld wordt op basis van een foto dan wil je er wel zeker van zijn dat het geen in elkaar geknutselde montage betreft.


Verschillende leveranciers hebben een antwoord proberen te geven op deze behoefte:


·       Nikon heeft zijn ‘Image Authentication Software’. Daarmee kan aangetoond worden of de afbeeldingen (gemaakt met een aantal professionele camera modellen) daadwerkelijk origineel zijn of niet. Daarvoor heb je dan een D300s, D700 of een D3s nodig.




·       Canon kent het vergelijkbare ‘Original Decision Data’ systeem (o.a.: EOS 20D, EOS 5D, EOS 30D, EOS 40D, EOS 450D, EOS 1000D, EOS 50D, EOS 5D Mark II, EOS 500D en EOS 7D).




·       JPEGsnoop heeft software waarmee analyses zijn uit te voeren op jpg afbeeldingen. Het kan ondermeer iets zeggen over de bron van het bestand (waarmee is het gemaakt).


In het geval van Canon en Nikon geeft de camera als het ware een handtekening mee aan de foto die later door software uitgelezen kan worden. Ontbreekt de handtekening dan is de foto bewerkt.

Toch stelt het eigenlijk helemaal niet (meer) zo heel veel voor. Het bedrijf Elcomsoft heeft zowel de software van Nikon(artikel) als die van Canon (artikel) gekraakt en beide zijn nu dus gecompromitteerd. En hoewel dit al behoorlijk lang is geleden hebben zowel Nikon (april 2011) als Canon (nov 2010) nog steeds geen antwoord. Ik vraag me af of die ooit nog gaat komen, de sites van beide blijven oorverdovend stil. Ze ontkennen het nog net niet maar daarmee is alles wel zo’n beetje gezegd.

In het kort komt het er op neer dat, dankzij de hacks van Elcomsoft het mogelijk is om bewerkte foto’s van een handtekening te voorzien die door de genoemde software als ‘echt’ wordt herkend.

Voor JPEGsnoop geldt dat de analyses die worden uitgevoerd nooit 100% uitsluitsel geven en bovendien alleen op JPG’s kunnen worden uitgevoerd. Met het programma kan een hoop informatie uit foto’s worden ontsloten maar voor dit artikel focus ik me even op de optie waarmee foto’s als bewerkt kunnen worden herkend. JPEGsnoop heeft namelijk een database met een groot aantal (jpeg) compressie signaturen waarmee de betreffende afbeelding vergeleken wordt. Wanneer de signatuur van de foto overeenkomt met die van bijvoorbeeld Photoshop dan mag je er van uit gaan niet met een originele opname van doen te hebben.

Mocht er dus geknoeid zijn met een foto en dat tevens worden opgemerkt door bovenstaande of andere software, dan lijkt me dat voldoende om de betreffende foto uit te sluiten als bewijsmateriaal. Echter andersom; aantonen dat het écht om een origineel gaat is, voorzover mij bekend, door niemand 100% te garanderen. Dmitry Sklyarov, de persoon van Elcomsoft die de Canon code kraakte, ziet overigens nog wel mogelijkheden voor toekomstige hardware; zie pagina 32 van dit PDF bestand maar er lijken geen ontwikkelingen gaande op dit gebied.
Of dit alles relevant is voor de Nederlandse situatie weet ik overigens niet omdat ik heb begrepen dat de rechtbanken in ons land de genoemde versleutelingen al voorheen niet accepteerden als bewijs van echtheid. Waar ik dan nog wel even benieuwd naar ben is of er dan überhaupt nog wel foto’s in Nederlandse rechtszaken gebruikt worden…