Zoek op trefwoord in al mijn blogartikelen

donderdag 4 september 2008

Hoe archiveer ik m’n dia’s en negatieven?

Het is al een heel werk om de digitale foto's goed te beheren, hoe doe je dat dan met het opgebouwde 'analoge' archief van al je negatieven en dia's. Met een beetje 'geluk' ook nog in diverse formaten. Vragen die dan ongetwijfeld bij je opkomen zijn ondermeer;



  • Koop je een negatief/dia scanner of huur je die?
  • Ga je met een flatbad of een 'echte' negatiefscanner werken?
  • Welke kwaliteit?
  • Gooi ik m'n origineel filmmateriaal weg of niet
Ik realiseer me dat er geen ideale aanpak bestaat, iedereen maakt de afwegingen die voor hem of haar het belangrijkst zijn. De uitkomst zal vaak verschillen maar wellicht dat iemand iets heeft aan de manier waarop ik tot een besluit ben gekomen.

Om met de eerste vraag te beginnen, het scannen van negatieven, dia's e.d. duurt zo lang dat het niet uit kan om daarvoor apparatuur te huren. Dit zou alleen kunnen wanneer je hebt besloten om maar een beperkte selectie van je materiaal te gaan scannen. Ik wilde echter ALLES digitaliseren dus kopen was m'n enige optie.

Flatbad of niet? Nu, deze vraag is wat lastiger te beantwoorden. In eerste instantie ging ik voor de beste kwaliteit en kwam dus uit op een 'echte' negatiefscanner. De keerzijde leer je pas in de praktijk en die blijkt dat je op deze manier erg veel tijd kwijt bent met het scannen van je materiaal. Je kunt hoogstens een strook negatieven (6 frames) of 4 dia's (ingeraamd) kwijt en telkens moet je die dus weer met de hand wisselen. Het scannen zelf duurt zo lang dat je daar niet op gaat zitten wachten maar het werkt ook niet door een kookwekker te zetten en ieder uur terug te lopen naar je computer. 

Nog meer nadelen zijn dat mijn middenformaat materiaal er niet mee gescand kan worden en ik heb zelfs nog wat 4x5" negatieven en dia's liggen.

Een flatbad gekocht dus. Ik kan er 24 kleinbeeld frames tegelijk (in een enkele 'batch') mee scannen en bovendien kan dat met AL mijn materiaal; pocket, instamatic, kleinbeeld, 4,5x6, 6x6 en 4x5".

En de kwaliteit dan?
Nu, ik heb besloten om niet al mijn materiaal in de hoogst mogelijke kwaliteit te gaan scannen. De apparatuur zal ieder jaar beter en sneller worden dus ik ga in eerste instantie voor een letterlijke 'quick scan', proberen om al mijn materiaal binnen een afzienbare tijd te scannen op 800 dpi om in ieder geval inzichtelijk te hebben wat er allemaal is.


Bovendien is kwaliteit natuurlijk een rekbaar begrip. Ik heb bijvoorbeeld best wat materiaal dat niet helemaal vlak is, destijds in de centrale niet goed gedroogd of zo en omdat een 'echte' negatief/diascanner een relatief kleine scherptediepte heeft krijg je dus vrij snel onscherpte. Een vlakbedscanner heeft over het algemeen een wat grotere scherptediepte, in mijn geval een voordeel dus.

Gescand in 800 dpi zijn de beelden prima te beoordelen en te 'taggen', ik tag alle opnames waarvan ik de kwaliteit goed genoeg vindt om later nogmaals in een hoger resolutie te kunnen scannen. Ik overweeg om daarvoor dan een weekend lang een scanner te huren met een hogere kwaliteit dan m'n eigen. 

Aan deze set (hoge resolutie) scans kan ik dan vervolgens veel meer tijd besteden bij het pre-process om tot een optimaal eindresultaat te komen. Het bulkgebeuren laat ik namelijk zo veel mogelijk op de automatische piloot gebeuren om de snelheid er een beetje in te houden.

Deze aanpak verzekert me er van dat ik mijn materiaal in een relatief korte periode goed inzichtelijk krijg. Doordat ik foto's beter terug kan vinden zal de waarde er van toenemen. Bovendien voorkom ik misschien zelfs verlies door bijvoorbeeld schimmel. Een aantal dia's bleken hierdoor al verloren te zijn gegaan.

Wanneer ik al het materiaal onder ogen heb gehad kan ik beter beoordelen wat er mee te doen en dat is dus de belangrijkste reden voor de keuzes die ik heb gemaakt:

1. Een flatbescanner in eigendom:
  • Scannen op een relatieve lage resolutie maar met een hoge verwerkingssnelheid
  • Het gebruik van zo groot mogelijke batches t.b.v. de hoge verwerkingssnelheid
  • Relatief grote scherptediepte (gunstig bij kromgetrokken film)
  • Alle filmformaten, niet alleen maar kleinbeeld
2. Huurscanner wanneer nodig:
  • Bij materiaal waarbij dit kwalitatief verantwoord is
  • Altijd de hoogst mogelijke kwaliteit van dat moment
  • Middel kan nauwgezet worden afgestemd op het doel
Het zal dan ook geen verassing zijn dat ik m'n originele dia's en negatieven niet weg gooi! 
Ik scan ze nu al niet in de hoogst mogelijke kwaliteit maar sla ze ook nog eens op in het lossy JPG formaat. De kans is dus 100% dat ik in de toekomst bepaalde opnames nog eens opnieuw wil scannen. Maar daarvoor moet ik wel weten waarover het gaat en daar is mijn hele opzet op afgestemd.