Adobe Bridge vervangen door Adobe Lightroom?

In mijn poging om m’n workflow te vereenvoudigen heb ik besloten om gebruikt te gaan maken van Adobe Lightroom. Omdat ik daar nog weinig mee gewerkt heb wil ik mijn eerste ervaringen met het programma graag hier met jullie delen.

Ik speel al een poosje met het idee om mijn huidige DAM (foto beheer programma), Expression Media, te vervangen door Lightroom maar ik zie nogal op tegen de migratie.
Mijn uiteindelijke doel is om het huidige aantal handmatige handelingen zo veel mogelijk terug te brengen. Dit zonder in te leveren op kwaliteit. Ik denk dat dit alleen kan door zo veel mogelijk zaken in één applicatie te regelen en de veelbelovendste kandidaat daarvoor is Lightroom. 
Uiteraard hoef ik niet te beginnen met het (naar mijn idee) moeilijkste deel; het archief (vanwege de bijbehorende migratie) dus dat stel ik uit tot later.

Het eerste deel van mijn Workflow, waarin Adobe Bridge een belangrijke rol speelt, (lees evt. dit en/of dit artikel over mijn huidige workflow) is waarschijnlijk gemakkelijker te vervangen door Lightroom. Omdat ik bovendien eerst nog wil wennen aan Lightroom ga ik dan ook met dit deel beginnen:

Het gaat daarbij om het oranje gemarkeerde deel van m’n proces zoals in het bovenstaande schema is te zien. Wellicht kan ook het gele deel (DNG converter) direct meegenomen worden waardoor ik het meteen al met een applicatie minder zou kunnen doen.

Hoewel Lightroom de afgelopen jaren flink in prijs is gezakt gaat het nog altijd om een serieus bedrag (130,- euro) en daarom heb ik eerst gekeken of ik het ergens goedkoper kon krijgen. Omdat ik schoolgaande kinderen heb was SurfSpot mijn eerste stop maar helaas is Lightroom daar niet verkrijgbaar. PhotoShop CS6 overigens wel (verpakt als ‘CS6 Design and Web Premium) voor 77,- euro (1 jaar)...

Lightroom kon ik nergens substantieel goedkoper vinden en uiteindelijk heb ik het maar bij BOL.com gekocht.

Een dag later ontving ik versie 4.1 maar na installatie bleek ik wel meteen te kunnen upgraden naar de huidige versie 4.3.

Hoewel de catologus functie van Lightroom waarschijnlijk de belangrijkste functie van het programma is en waarvoor ik het eigenlijk ook heb aangeschaft, heeft dat deel betrekking op het laatste deel van mijn workflow. Omdat ik daar vooralsnog Expression Media voor blijf gebruiken concentreer ik me dus eerst op het ‘bewerk’-deel van Lightroom.

De vragen die daarbij relevant zijn hebben natuurlijk vooral betrekking op hoe ik het voorheen deed met Bridge:

• Als eerste check ik in Bride (stap 6) altijd de integriteit van de bestanden. In bridge liet ik hierbij daarvoor altijd de cache opbouwen. Daarna inspecteerde ik de beelden visueel. In Lightroom is iets dergelijks ook mogelijk bij de import van foto’s (CTR/Shift/i)

Zorg er voor dat bij bestandsafhandeling / Voorvertoning renderen de optie op ‘ingesloten en secundair’ staat.

• De Bride batch aanpassing die Peter Krogh ‘punch’ noemt zou in LR een tegenhanger kennen, ‘PK-Import’, maar ik heb nog niet kunnen vinden hoe die moet worden ingesteld.  Er zijn echter talloze presets waarmee ik eerst maar eens ga stoeien. Hierover een andere keer dus meer
• Aanpassingen in LR worden, net als in bridge, in (XMP) sidecar bestanden weggeschreven. De originele RAW bestanden blijven dus onaangeroerd en dat vind ik een erg prettig idee. Bovendien ‘leest’ LR de sidecar bestanden die door Bridge zijn aangemaakt
• Andersom is ook het geval, mits de gegevens in LR wel eerst even in het bestand weggeschreven worden. Dit is een handmatige actie die op meerdere bestanden tegelijk uitgevoerd kan worden:
  
  rechtsklikken/metagegevens/metagegevens opslaan in bestand. Bij NEF bestanden is dit vervolgens dan niet letterlijk in het bestand maar als (XMP) sidecar bestand. Deze worden echter zonder problemen door Bridge uitgelezen
• Blijft DNG converter nodig om DNG’s te maken? Nou, op het eerste gezicht niet omdat er zondermeer DNG geëxporteerd kan worden vanuit LR (op het bestand rechtsklikken en kiezen voor ‘Exporteren/Exporteren naar DNG’).Deze DNG’s blijken echter toch anders dan die met DNG converter gemaakt:
• Zo hebben ze niet exact dezelfde grootte, hoewel ze met dezelfde compatibiliteit zijn gemaakt (ACR 7.1 en hoger). De LR DNG’s worden ook niet door Windows Explorer of Expression Media ‘herkend’ zoals te zien is in bovenstaande schermafbeelding.
• Wanneer ik de Adobe DNG converter vervolgens de DNG’s laat maken van exact dezelfde NEF + XMP sidecar bestanden dan verschijnt er een prima DNG (incl. de wijzigingen die ik in LR heb aangebracht) en die zijn vervolgens wel weer zonder problemen in EM te openen, vreemd...
• Er blijkt overigens een alternatieve methode te zijn om DNG’s te maken met LR: In de bibliotheek modus / menu bibliotheek / foto omzetten in DNG. Deze is wel ‘compatible’ met windows Explorer en Expression Media maar het bestand is toch nog weer anders dan de DNG die gemaakt is met DNG converter. Kortom, er is nog wat uitzoekwerk te doen!

Overigens ben ik niet de enige die Bridge wil gaan vervangen door Lightroom. Scott Kelby heeft op zijn site (achter de betaalmuur) 100 redenen verzameld waarom of je dit zou willen.

Fotobeheer applicatie (Catalogus) of Browser?

In het verleden vond ik het zelf lastig om te bepalen voor welke toepassing je nu welke applicatie in zet.

Vanwege de diverse invalshoeken en functionaliteit van de beschikbare applicaties ontkom je er bijna niet aan om voor de verschillende toepassingen ook verschillende applicaties te gebruiken hoewel je liever misschien alles vanuit een enkele applicatie doet.


Voor het beheren van digitale foto's worden twee typen applicaties gebruikt; browser- en catalogus software.



Wat is eigenlijk het verschil tussen beide?
Voorbeelden van browserprogramma's:

• Adobe bridge
• Windows verkenner
• Apple Finder
• Fotostation 4.5
• Photomechnic
• Perfect Browse van On1

Voorbeelden van catalogusprogramma's:

• Media Pro ( Tegenwoordig van Phase One, voorheen iView Media Pro en daarna Microsoft Expression Media)
• Adobe Lightroom
• Acdsee Photo Manager
• Canto Cumulus
• idImager
• Extensis Portfolio
• iMatch
• Fotostation Pro5
• Apple Aperture

Een catalogus applicatie kent een aantal voordelen t.o.v. een browser:

• Snelheid
• Virtuele verzamelingen
• Offline werken
• Controle
  

Snelheid

Bij een browser wordt telkens wanneer een folder met foto's wordt geopend alle informatie op dat moment opgebouwd en dat kan, met name bij grote verzamelingen, veel tijd in beslag nemen.

Bij een Catalogus wordt dit slechts eenmaal gedaan en daarna bewaard in een database. De eerstvolgende keer dat de folder benaderd wordt zal de informatie veel sneller getoond worden.

Op zoekopdrachten zal ook sneller resultaat worden getoond dan in een browser.
Er is echter wel ergens een 'omslagmoment' dat een catalogusprogramma snelheidswinst levert. Bij kleine verzamelingen (één shoot bijvoorbeeld) zal een browser over het algemeen wel sneller zijn.

Virtuele verzamelingen
Een catalogusprogramma kent zogenaamde virtuele verzamelingen (ook wel virtuele folders, collecties, labels, etc genoemd). Een foto kan maar in een enkele fysieke folder zijn opgeslagen maar daarentegen kan hij in vele virtuele groepen voorkomen.

Offline werken
Een browser kan alleen foto's laten zien die er ook daadwerkelijk zijn.

Omdat een catalogus een preview (voorvertoning) van de foto's in zijn database heeft opgeslagen kan deze de foto's ook tonen wanneer die op dat moment (even) niet beschikbaar zijn (Optische media als DVD of BlueRay bijvoorbeeld of externe harde schijven die niet zijn aangesloten).

De database (die de kern vormt van zo'n catalogus) kan naar een ander systeem, bijvoorbeeld een laptop, gekopieerd worden zonder alle foto's. Daarmee betreft dit maar een fractie van de hoeveelheid data en dat werkt veel sneller en gemakkelijker.

Controle
Een browser laat alle foto's zien die hij kan openen. Corrupte bestanden of verwijderde bestanden worden niet getoond en het risico daarvan is dat je je daar dan ook niet van bewust van bent/wordt. Een goede catalogus is in staat om te zoeken naar missende of beschadigde bestanden. Deze check zou periodiek kunnen worden gedaan om deze bestanden te ontdekken. Vervolgens kun je deze bestanden terugzetten vanaf één van de back-ups die je natuurlijk hebt gemaakt.

Veel mensen vinden het prettig om de daadwerkelijke foto bestanden 'aan te raken' en dat aanpassingen die ze doen (trefwoorden of een sterwaardering toevoegen bijvoorbeeld) in het bestand zelf worden opgeslagen. Het voordeel daarvan is dat de gegevens dan ook meteen beschikbaar zijn in andere applicaties waarin de foto wordt geopend. Het risico hiervan is wel dat het bestand telkens wordt gewijzigd. Bij iedere wijziging kan er in principe iets misgaan waardoor je het bestand beschadigd. Met deze methode is er bovendien veel meer data te back-uppen dan wanneer je de wijzigingen alleen in een database bijhoudt (catalogus).

Integriteitscheck
Lightroom bijvoorbeeld is in staat om de integriteit van bestanden te controleren zodat je vroegtijdig ontdekt of er bestanden corrupt raken waarop je dan weer passende maatregelen kunt treffen.

Dus geen browser?
Nu, dat is eigenlijk ook niet het geval. Voor specifieke zaken kan een browser zoals Bridge goede diensten bewijzen. Bijvoorbeeld om iets te controleren in het fysieke bestand zelf zoals EXIF of IPTC gegevens.  

Ook in situaties waarbij extreem snel output nodig is zoals sportwedstrijden wordt vaak al op locatie een eerste schifting gemaakt met browser als PhotoMechanic. 
In een catalogus wordt namelijk eerst een preview gegenereerd en in de database opgeslagen, dat kost enige tijd. Sportfotografen kunnen daar niet op wachten en maken daarom gebruik van programma's als PhotoMechanic die de JPG previews gebruikt die de camera al in het (RAW) bestand heeft ingebakken.

Echter in ronduit de meeste situaties zal een catalogusprogramma alle beheermogelijkheden hebben die je nodig hebt.