Dat het met zo’n bedrijf ooit slecht zou kunnen aflopen had niemand verwacht en toch stelt Kodak niet veel meer voor binnen de fotografie. Helaas, want zaken als aanraakschermen, Wi-Fi, digitale fotografie of fotocamera’s komen toch echt allemaal uit de ooit zo innovatieve Kodak koker.
Deze ommekeer is ook vrij snel gekomen. Vanaf de oprichting in 1888 is het zo’n 100 jaar eigenlijk alleen maar ieder jaar beter gegaan. Oplopende verkoopaantallen, omzetten en winsten. De afbouw daarentegen vond plaats in slechts een paar jaar.
Veel mensen worden direct getroffen bij de teloorgang van een bedrijf maar in dit geval zal het verlies veel breder worden geleden. Ik ben ervan overtuigd dat de meeste mensen die begaan zijn met de fotografie waarschijnlijk wel een zwak hebben voor Kodak of een van hun producten; een camera, een film of iets anders. Zo ook ikzelf.
Hoewel Kodak in mijn jeugd al niet helemaal meer synoniem was met het woord fotografie zoals vroeger (mijn ouders hadden bijvoorbeeld een Afga Click) was mijn eigen allereerste camera tóch een Kodak! Het was een Instamatic 133 zoals hieronder afgebeeld, met een zwarte onderkant en een metaalkleurige bovenkant.
Instamatic stond voor een systeem van handige (net niet kleinbeeld) filmcassette ’s zoals je die later (in een kleiner formaat) ook weer in het pocket systeem tegenkwam.
Ik herinner me nog m’n allereerste (kleuren!) opname van de schapen van de buren.
Als kleine jongen heb ik probleemloos vele cassettes (met 126 film) volgeschoten. Het omwisselen van een volle cassette voor een lege kon ik als kind prima zelf doen. Zelfs binnen fotograferen met eenvoudig te monteren flitskubussen (of hoe die dingen maar mogen heten) was een fluitje van een cent.
Kodak kwam destijds dus nog steeds zijn slogan na uit 1888 "u drukt op de knop, wij doen de rest" hoewel ik daar toen natuurlijk (nog) niet bij stil stond. En als ik de Elseviers Foto en Film encyclopedie mag geloven waren er dat met mij nog 49 miljoen 999 anderen.
Toen ik later eenmaal serieus fotografeerde maakte ik weliswaar geen gebruik meer van Kodak camera’s maar bleef ik toch gretig gebruik maken van Kodak Tri-X (zwart/wit) films die, wanneer goed belicht en ontwikkeld in HC-110 (ook Kodak), een fantastisch mooie, puntige korrel opleverde.
En uiteraard gebruikte ik de onovertroffen Kodachrome dia films.
Het geduld dat je moest uitoefenen voordat je de resultaten kon bewonderen kun je tegenwoordig niet meer aan je kinderen uitleggen, zij zijn tenslotte gewend om meteen even het resultaat te bekijken op het schermpje achterop hun toestel of hun telefoon.
Het wegbrengen van je rolletje naar de ‘fotowinkel’ om de hoek lijkt veel werk en een paar dagen wachten voordat de foto’s afgedrukt waren leken lang. Een Kodachrome film echter moest je in een enveloppe naar het buitenland sturen en het duurde weken voordat de (ingeraamde) dia’s weer in de bus lagen. Gelukkig dat het destijds niet gebruikelijk was om vaker dan één keer per jaar op vakantie te gaan, anders was je al weer onderweg als de dia’s van je vorige vakantie arriveerden. Toch was het de kwaliteit, karakter en duurzaamheid van Kodachrome waarvoor je het er voor over had. Paul Simon schreef er zelfs een liedje over!
En uiteraard gebruikte ik de onovertroffen Kodachrome dia films.
Het geduld dat je moest uitoefenen voordat je de resultaten kon bewonderen kun je tegenwoordig niet meer aan je kinderen uitleggen, zij zijn tenslotte gewend om meteen even het resultaat te bekijken op het schermpje achterop hun toestel of hun telefoon.
Het wegbrengen van je rolletje naar de ‘fotowinkel’ om de hoek lijkt veel werk en een paar dagen wachten voordat de foto’s afgedrukt waren leken lang. Een Kodachrome film echter moest je in een enveloppe naar het buitenland sturen en het duurde weken voordat de (ingeraamde) dia’s weer in de bus lagen. Gelukkig dat het destijds niet gebruikelijk was om vaker dan één keer per jaar op vakantie te gaan, anders was je al weer onderweg als de dia’s van je vorige vakantie arriveerden. Toch was het de kwaliteit, karakter en duurzaamheid van Kodachrome waarvoor je het er voor over had. Paul Simon schreef er zelfs een liedje over!
Ik heb al vele (vermeende) oorzaken van de teloorgang van het bedrijf gelezen maar het zal wel een combinatie zijn van alle daarin genoemde factoren. Mijn speculaties zullen daar niets zinvols aan toevoegen. Om voornamelijk nostalgische redenen vind ik het zelf echter jammer dat het merk aan het verdwijnen is. Nadat Kodachrome een paar jaar geleden door Kodak van de markt werd gehaald heb ik eerlijk gezegd geen (althans niet bewust) Kodak producten meer gekocht en met mij zijn dat er natuurlijk veel te veel mensen geweest.
Daar staat tegenover dat wanneer Kodak producten had gemaakt waar ik op dat moment behoefte aan had gehad, of wanneer ze die behoefte hadden gecreëerd zoals Apple dat bijvoorbeeld doet, dan was er weer niets aan de hand geweest. Daarin ergens moet het mis zijn gegaan.
Hoewel ik weet dat Kodak al vroeg de bakens heeft verzet vanwege het aankomende digitale tijdperk is het, terugkijkend, toch alsof het hen allemaal een beetje overkomen is. Jaarlijks een researchbudget van meer dan een half miljard dollar (medio jaren tachtig vorige eeuw) heeft dat dus niet kunnen voorkomen. Het kan verkeren en dat is meteen een waarschuwing aan de Kodak’s van tegenwoordig zoals Apple, Google en Facebook. Het is allemaal niet vanzelfsprekend.
Het verval van Kodak, afgezet tegen een paar van mijn Kodak herinneringen maakt dat ik dit stukje toch wat bedroefd afsluit. Mijn goede herinneringen aan Kodak zullen dus hoogstwaarschijnlijk niet meer uitgebreid worden met nieuwe en dat alleen al is eeuwig zonde.
Update oktober 2014: Deze (leuke!) promotievideo van Kodak uit 2006 voorspelt een grote rol voor Kodak in de digitale revolutie.
Update januari 2016: Kokak komt misschien opnieuw met de Ektachrome en zelfs Kodachrome films op de markt! link
Update oktober 2014: Deze (leuke!) promotievideo van Kodak uit 2006 voorspelt een grote rol voor Kodak in de digitale revolutie.
Update januari 2016: Kokak komt misschien opnieuw met de Ektachrome en zelfs Kodachrome films op de markt! link
Posts
