Je foto workflow optimaliseren met een audiomixer

Het klinkt misschien vreemd om een apparaat te gebruiken voor fotobewerking dat gemaakt is voor audio doeleinden zoals een midi controller. Een aantal mensen hebben echter bedacht dat het een alternatief kan zijn voor controllers die specifiek gemaakt worden voor foto doeleinden en die meestal vrij duur zijn:

• ContourShuttle Pro v2
• Motibodo
• PadRoom
• PFixerMinimal
• PaletteControl
• RPGKeys (niet meer verkrijgbaar)
• Ctrl+console
• BrushKnob
• PowerMate
• Loupedeck

De meeste fotografen fotograferen liever dan dat ze achter de computer zitten om hun foto' te beheren, dat is voor mij niet anders. Daarom ben ik ook voortdurend bezig om te kijken of zaken niet efficiënter kunnen. Op het gebied van het 'echte'  beheer heb ik al veel maatregelen getroffen die ik hier eerder heb beschreven.

Waar ik het nog niet zo vaak over heb gehad is het bewerken van foto's. Uiteraard doe ik dat zelf ook in beperkte mate, namelijk het 'ontwikkelen'  van m'n RAW opnames tot een presentabel eindresultaat. Tegenwoordig gebruik ik Lightroom voor zowel het beheer als het ontwikkelen van m'n foto's met het idee dat hier efficiencyvoordelen te behalen zijn ten opzichte van het gebruik van meerdere applicaties (best of breed). Voor 'echte'  fotobewerking moet je uitwijken naar programma's met meer mogelijkheden zoals Photoshop maar dat gebruik ik heel erg weinig.

Voor het grootste deel van de tijd blijf ik dus binnen Lightroom maar daarbij valt op dat je voor het aanbrengen van aanpassingen (contrast, helderheid, e.d.) je gebruik dient te maken van relatief kleine 'schuifjes' die je met de muis moet bedienen:

Na een paar foto's wordt je daar behoorlijk kriegelig van en zou je een fysieke knop willen, een schuif of een draaiknop. Voordeel daarvan is bovendien dat je je ogen niet van de foto af hoeft te houden om de bewerking uit te voeren.

Dit soort fysieke uitbreidingen op Lightroom (en andere programma's) bestaan uiteraard al een poosje (zie eerdergenoemde opsomming) maar over het algemeen zijn die vrij prijzig. Ook kun je ze vrijwel nergens even ‘voelen’ zodat je gedwongen bent om ergens in te investeren waarvan je vooraf niet weet of het de toegevoegde waarde gaat brengen die je hoopt. Daarom heb ik nog nooit iets dergelijks gekocht, ook omdat ik steeds meer zaken in Lightroom ontdekte die de efficiency verbeterden. Zo kun je voorinstellingen maken van bepaalde aanpassingen en die met 1 klik toepassen op een groot aantal foto's of zelfs volledig automatisch bij het binnenhalen vanaf de SD kaart. Ook kun je de aanpassingen die je op een foto hebt aangebracht synchroniseren op 1 of meerdere soortgelijke foto's uit een serie. Kortom, de nood was tot nu toe onvoldoende hoog. 

Echter las ik ergens dat je niet per se een duur randapparaat hoeft te kopen maar dat een goedkoop audiomixertje voldoende zou zijn.

Nadat ik me daar enigszins in probeerde te verdiepen bleek er toch vrij weinig informatie voorhanden waardoor het een interessant onderwerp werd voor een blogartikel.

Mijn insteek was om kennis te maken met dit soort randapparatuur. De kosten moesten dus laag blijven. Vandaar dat ik een Korg NanoKontrol 2 heb aangeschaft voor een paar tientjes en daarbij de gratis (donationware) plugin/software MIDI2LR van Rsjaffe (link) heb gedownload.

Er bestaat ook commerciële software zoals LrControl maar tot nu toe is me hun toegevoegde waarde niet duidelijk geworden. MIDI2LR werkt vanaf Lightroom versie 6 (of CC), met veel compatible USB MIDI controlers (zoals de Korg NanoKontrol), Windows 7,8,10 en OSX 10.9 of hoger.

Het viel mij mee om één en ander aan de praat te krijgen.

Installatiestappen:

1. Download de recentste versie (zipbestand) van github
2. Pak het zipbestand uit
3. Kopieer of verplaats de MIDI2LR.Lrplugin folder naar de plek waar je altijd je plugins bewaart (of maak die nu voor het eerst aan):

4. Voeg de plug-in aan Lightroom toe via Bestand | Plugin-beheer | Toevoegen

Navigeer nu naar de map ‘MIDILR.Lrplugin’ (die staat bij mij in de map MIDI2LR)

De MIDI2LR applicatie zou direct moeten starten. Handmatig kan het via Bestand | Plugin- opties | MIDI2LR | Start de server

Wanneer de midi controller nog niet aangesloten is zal de applicatie opstarten met de standaard instellingen. Sluit de midi controller aan en start Lightroom opnieuw op. Voor deze controller hoef je verder geen software of drivers te installeren, het besturingssysteem herkent hem automatisch.

De knoppen van de midi controller zijn nog niet gekoppeld aan commando’s in Lightroom. Dat is dan ook het eerste dat je nu moet doen. Activeer daarvoor een willekeurige toets. Mij lijken de draaitoetsen het handigst om mee te werken dus ik draai de eerste draaitoets, helemaal linksboven. Meteen verschijnt er een regel in het tot nu toe lege scherm. Blijkbaar is deze toets bekend als CC: 16:

Je ziet er ‘Unmapped’ achter staan. Door daar op te klikken kun je kiezen uit het daadwerkelijke Lightroom onderdeel die je met deze knop zou willen kunnen bedienen. Ik kies voor deze eerste toets ‘Belichting’ (Exposure):

Wanneer je je keuze hebt aangeklikt, zie je die meteen daarna terug in het lijstje. Door aan de tweede knop te draaien verschijnt die ook in het lijstje:

Op deze manier kun je alle knoppen ‘mappen’ met echte Lightroom commando’s volgens je persoonlijke voorkeur. Wanneer je het naar de zin is kun je de hele set opslaan als een ‘profiel’ voor later gebruik. Je kunt dan ook gemakkelijk experimenteren met een andere indeling zonder dat je al het werk opnieuw hoeft te doen. In dit forum worden ook profielen gedeeld. Mijn profiel kun je desgewenst hierdownloaden.

Met het testen kwam ik er achter dat de schuifjes prettiger werken dan de draaiknoppen. Ik kan er ook gemakkelijker bij omdat de schuifknopjes aan de ‘voorkant’ liggen en de draaiknoppen daarachter. Voor de schuifjes kan ik m’n hand gewoon op het bureaublad laten liggen. 

Met de ene hand bedien ik m’n toetsenbord (door naar de volgende foto’) en met de andere hand bedien ik de NanoControl en geef daar de commando’s voor Lightroom. Dat lukt zonder m’n ogen van de foto af te houden, perfect!

Jammer van deze midi controller is dat de draaiknop eindig is. Wanneer je de belichting van een foto flink hebt opgeschroefd zal de knop vrij ver naar rechts zijn gedraaid. Wanneer je nu naar de volgende foto gaat neemt Lightroom deze waarde (gelukkig!) niet over. Je moet de knop eerst terugdraaien (over het ‘nulpunt’, het midden) en dan gaat de schuif in Lightroom weer mee. Dit werkt niet prettig, het is onhandig om telkens weer dit nulpunt te vinden. Het bederft een deel van de tijdswinst.

Er zijn ook controllers met draaiknoppen die oneindig door kunnen draaien. Dan kun je bij de volgende foto wel meteen naar rechts of links draaien, Lightroom reageert daar dan meteen op.  In dat geval hoef je dus niet terug naar het nulpunt.

Zo zijn er nog wel meer nadelen te vinden ten opzichte van duurdere oplossingen maar om kennis te maken met externe hardware ter ondersteuning van mijn workflow in Lightroom is het een hele laagdrempelige oplossing. Goedkoop en erg eenvoudig te installeren en te gebruiken!

Met welke software kun je je foto’s van copyright informatie voorzien (en lezen)?

Copyrightinformatie die ‘ingebed’ is in je foto zorgt ervoor dat mensen een foto legaal kunnen gebruiken. In vrijwel alle landen is het verplicht dat een gebruiker van een foto eerst controleert of een foto van copyright informatie is voorzien voordat hij het gebruikt volgens de juiste voorwaarden.

Zowel om foto’s te voorzien van (copyright)informatie als om deze later weer in te kunnen zien heb je software nodig. 

Fotografen zullen vaak al wel software met hun camera meegeleverd hebben gekregen waarmee dit kan maar gebruikers (die de foto’s op internet vinden bijvoorbeeld) hebben die software vaak nog niet. Die groep kan een overzicht op IPTC.org gebruiken om software te vinden (ook gratis) waarmee ze de copyright gegevens kunnen inzien om zodoende te voldoen aan de wet- en regelgeving of om vooraf contact op kunnen nemen met de fotograaf.

IPTC staat voor International Press Telecommunications Council (zie ook wikipedia)  en zij hebben een overzicht gemaakt van 19 pakketten die momenteel verkrijgbaar zijn. Daar zit zowel commercieel als gratis te gebruiken software tussen. De lijst is hier te vinden:

https://iptc.org/standards/photo-metadata/software-rights-test/

IPTC probeert met dit overzicht dus zowel de maker van een foto als de gebruiker van foto’s te helpen en dan wel specifiek gericht op copyright. Ze hebben expliciet gekeken naar de volgende 4 IPTC velden (er zijn er namelijk nog veel meer*) zoals die in Lightroom getoond worden:

*De overige metadata velden in je foto’s kunnen je helpen met tal van zaken zoals:

1. om een foto gemakkelijk weer terug te kunnen vinden

2. dat het je later duidelijk is wie of wat er ook al weer precies op staat

3. je kunt je workflow er mee automatiseren (m.b.v. ‘helperkeywords’ bijvoorbeeld)

Dit soort metadata (IPTC) komt in tegenstelling tot EXIF metadata NIET automatisch in je foto’s terecht. Daar waar je camera ervoor zorgt dat gegevens als datum, sluitertijd, diafragma, gebruikte objectief, soms zelfs locatiegegevens (GPS), etc., etc. in je foto terecht komen (EXIF) moet je IPTC gegevens achteraf invoeren. Bepaalde software in dit overzicht kan in ook voor deze toepassingen gebruikt worden!

Terugblik op 2016

Een overzicht van de artikelen van het afgelopen jaar

JANUARI 2016

Nieuwe Computer

Mijn overwegingen bij de aanschaf van een nieuwe computer voor foto-beheer en bewerking

FEBRUARI 2016

Miniatuurbadges

Over de 5 zogenaamde ‘thumbnail badges’ van LR en waarvoor ze zijn. Mijn favoriet is de middelste; ‘verzamelingen’

MAART 2016

Adobe introduceert Technology Preview voor Lightroom web

Adobe komt met een zogenaamde 'Technology preview voor Ligthroom web', vooral ten behoeve van het testen van nieuwe technologische ontwikkelingen. Adobe start met een ‘echte’ zoekfunctie namelijk via beeldherkenning en dus niet alleen m.b.v. metadata.

Ervaringen na een jaar werken met Lightroom

Een jaar geleden heb ik de overstap gemaakt van Expression Media naar Lightroom. Wat ben ik ondertussen allemaal tegengekomen?

Kijkerdekijk

De relatie tussen het beheren van mijn foto's en de losbladige notitieboekjes die ik vroeger kocht voor m’n Kijk’s: Om snel dingen terug te kunnen vinden!

APRIL 2016

Met andere samenwerken aan foto’s met behulp van Lightroom mobile

Mijn ervaringen met het samenwerken aan sets van foto's, inclusief John R. Ellis z'n plug in ‘Any Comment’, die onmisbaar bleek voor deze toepassing

MEI 2016

Lightroom ’s ‘virtuele kopie’ versus de opties ‘momentopname’ en ‘historie’

Het voordeel van een 'virtuele kopie' boven andere, vergelijkbare, opties in Lightroom

JUNI 2016

Synchronisatieproblemen met Lightroom mobile

M’n eerste ervaringen met Lightroom Mobile en het samenwerken met anderen aan een fotoboek voor groep 8

JULI 2016

Achteraf locatie informatie (GPS) toevoegen aan foto’s m.b.v. Adobe Lightroom

Artikel plus whitepaper over mijn ervaringen met de igotu GPS tracklogger (zowel Windows als Mac)

AUGUSTUS 2016

Vakantie fotoworkflow 2

Een nieuwe versie van een eerdere publicatie. Dit naar aanleiding van mijn nieuwe workflow op basis van Adobe Lightroom

SEPTEMBER 2016

Foto’s organiseren, waarom zou je?

7 argumenten waarom je wel zou moeten willen organiseren

OKTOBER 2016

Drie nieuwe belangrijke ontwikkelingen in Lightroom CC 2015.7 / 6.7

Adobe heeft drie nieuwe functies toegevoegd aan Lightroom: Adobe Stock, Slimme voorvertoningen en Synchronisatieverbeteringen.

NOVEMBER 2016

Audio opname toevoegen aan foto’s in Lightroom

Over het hoe (het is enig ‘gedoe’) maar vooral het waarom (er is namelijk een leuke toepassing)

DECEMBER 2016
Wat gebeurt er met mijn foto's op internet?

Beschrijving van een aantal diensten die je kunnen helpen om 'in control' te komen over (het gebruik van) jouw foto's op internet. 

Wat gebeurt er met mijn foto’s op internet?

Er zijn diensten die je kunnen je helpen om 'in control' te komen (of te blijven) over jouw foto’s op internet. Hier een korte blik op een aantal van deze diensten: Pixsy, PicScout, Phototracker en Signili.

PIXSY

Pixsy is een nieuwe dienst waar je terecht kunt om te zien of foto’s van jou elders worden gebruikt. Wanneer dat het geval blijkt (en dat niet de bedoeling is) kun je met behulp van Pixsy desgewenst meteen (juridische) actie ondernemen.

Het is (nog) op uitnodiging maar daar kun je je zelf voor aanmelden en dat heb ik dan ook gedaan. Een paar dagen later kreeg ik toegang. Het gebruik van de dienst is nog gratis, althans tot 5000 foto’s, maar zodra ze succesvol worden gaan ze 50% commissie rekenen voor de compensatie die voor je binnengehaald wordt. Er staan 3 modellen beschreven maar die lijken mij nog vrij prijzig.

Je kunt diverse eigen bronnen instellen die Pixsy moet ‘bewaken’, Flickr, Photoshelter, Instagram, 550px, Tumblr e.d. Daarnaast kun je foto’s uploaden:

Veel mensen zullen Facebook gebruiken om foto’s te delen. Dat is daarmee dan ook een bron waar potentieel heel gemakkelijk uit gestolen kan worden. Helaas kan Pixsy die (nog) niet gebruiken. Hier zul je de betreffende foto’s dus handmatig moeten uploaden. Dat kan overigens wel in een batch en hoeft dus niet foto voor foto.

Hoe goed de dienst is kan ik nog niet beoordelen. Ik heb een aantal steekproeven genomen met foto’s waarvan ik weet dat die elders op websites staan (basketbalclub, school, coderdojo, etc) maar die worden niet gevonden, of althans niet aan mij teruggekoppeld. Pisxy weet natuurlijk niet dat deze foto's daar legitiem staan en zou me minstens een terugkoppeling moeten geven. Genoemde foto’s staan op traditionele sites, facebookpagina’s en Flickr, niet achter een inlog.

Ik heb Pixsy gevraagd hoe het werkt en ze geven niet meer aan dan dat ze een beeldherkenningsalgoritme gebruiken. Waarin die (het algoritme) verschilt van bijvoorbeeld google image search geven ze  niet aan. De functionaliteit van Pixsy is wel duidelijk rijker dan image search omdat je er een aantal van je eigen bronnen aan kunt koppelen en deze dan door Pixsy bewaakt worden zonder menselijke tussenkomst. Het zou dan wel mooi zijn wanneer de dienst je foto’s dan ook daadwerkelijk kan vinden. Een steekproef met Google’s image search gaf betere resultaten. Die vond ook niet alles maar wel een deel van de foto’s in m’n Pixsy steekproef.

Je kunt in het beheerscherm snel zien welke bron is gebruikt bij een bepaalde foto. Je kunt instellen hoe accuraat de match moet zijn. Wanneer je hem te laag instelt krijg je valse meldingen zoals hier te zien is:

PICSCOUT

Een andere dienst die op basis van beeldherkenningsalgoritmes werkt is Picscout.

Deze dienst is in 2009 door PLUS gekocht, een samenwerkingsverband van een aantal non-profit organisaties die zich als doel hebben gesteld het verbeteren van de communicatie rondom- en het beheer van beeldrechten. PLUS staat voor Photo Licensing Universal System.

Concreet voorbeeld is een klant die in het bezit is van een foto maar niet weet of hij die mag gebruiken voor zijn website. Hij of zij kan dan op www.plusregistry.org informatie over de licentievoorwaarden vinden. Wanneer er onvoldoende gegevens bekend zijn over de betreffende foto kan die bij PicScout worden geüpload en die zoekt dan of de foto kan worden gevonden (en van wie die is). 

PicScout lijkt dus een concurrent voor Pixsy maar ik weet niet welke van de twee beter is. Een kleine steekproef bij Picscout levert niet meteen betere resultaten op in ieder geval. Mijn eerste indruk voor dit soort diensten is dus nog niet overtuigend maar ik blijf zoeken. Ook tips van lezers hierover zijn van harte welkom!

Een alternatief om je foto’s te vinden is met behulp van de metadata (zoals copyright gegevens) die je (hopelijk) in je foto’s hebt geïntegreerd maar ik ken geen diensten die deze techniek gebruiken. Er is wel een dienst die nog weer een andere techniek gebruikt, Signili

SIGNILI

Signili wijkt iets af van de andere besproken diensten omdat het een onzichtbaar watermerk in het fotobestand aanbrengt. Het gaat hier dus expliciet niet om het zichtbare watermerk zoals je dat vaak ziet bij foto’s op internet want die kun je over het algemeen vrij gemakkelijk verwijderen met Photoshop. 

In dit geval gaat het om een digitaal watermerk dat in het fotobestand wordt aangebracht voordat je die op je site (Facebook, Instagram o.i.d.) plaatst. Daarvoor moet je de originele foto dus eerst uploaden naar Signili en wanneer het watermerk door hen is aangebracht (dat duurt enkele seconden) kun je hem weer downloaden. Op het oog zie ik geen verschil tussen het origineel en de kopie maar het origineel blijkt 1 Kb kleiner en er zijn gegevens uit een aantal matedatavelden verdwenen: Copyrightstatus en de URL copyrightinfo bijvoorbeeld. Die waren bij het origineel beide gevuld maar in de kopie bleken te zijn verdwenen. Ik had juist verwacht bij een dergelijke dienst dat ze juist deze velden ongemoeid zouden laten…

Belangrijk hier is dat je niet het origineel maar alleen de kopie (dus met het watermerk) gebruikt op internet. Omdat het watermerk niet zichtbaar is zie je niet aan de foto welke van beide je moet gebruiken maar je kijkt naar de naam:

Signili doorzoekt continue het internet en wanneer ze daarbij tegen foto’s aanlopen die voorzien zijn van een Signili watermerk dan wordt de eigenaar van die foto daarvan in kennis gesteld met een e-mail met daarin een link naar de verdachte foto.

Ook hier heb ik een kleine test uitgevoerd maar tot op heden geen resultaat…

Bovendien is het idee van Signili nogal arbeidsintensief waardoor het voor de ‘grootverbruikers’ onder ons waarschijnlijk niet interessant is. Wellicht wordt het interessanter wanneer er plugins komen voor bijvoorbeeld Lightroom die het watermerk aan geëxporteerde foto's mee kunnen geven.

PHOTOTRACKER LITE

Vlak voor publicatie van dit artikel werd ik geattendeerd op deze dienst, die qua werking nog weer iets afwijkt van de vorige drie. Eigenlijk is een zogenaamde metazoekmachine omdat hij volledig gebruik maakt van vier andere diensten, namelijk Google image search, Bing overeenkomende afbeelding zoeken, Yandex image search en Tiny Eye Reverse Image search. Zelf voegt Phototracker Lite dus niets toe behalve dat het gemakkelijker is om je zoekvraag op 1 plek neer te leggen in plaats van vier verschillende.

Phototracker Lite is een zogenaamde extensie en nestelt zich in je internetbrowser. Hij is

beschikbaar voor de volgende browsers: Chrome, Opera, Vivaldi en Yandex en je kunt hem hier downloaden en installeren.

Wanneer je hem hebt geïnstalleerd zie je rechts bovenin je browser een vergrootglas waarin je kunt instellen welke van de zoekdiensten je wilt gebruiken.

Nu  kun je op een willekeurige foto die je op internet ziet rechtsklikken om te kijken of die ook elders voorkomt:

Hoewel Phototracker dus voor jou in 4 verschillende zoekmachines zoekt is het toch enigszins omslachtig. Jouw foto's die lokaal staan bijvoorbeeld kun je niet eerder gebruiken dan wanneer je ze eerst ergens online neerzet. Uiteraard heb ik even getest wat er gebeurt wanneer ik een lokale afbeelding open in m'n webbrowser maar dan is het contextmenu 'Look up this pic' inderdaad niet beschikbaar:

CONCLUSIE

Van de drie besproken diensten lijkt Pixsy me nog de veelbelovendste omdat die jouw bronnen kan bewaken. Een min-of-meer geautomatiseerde dienst dus waar je weinig werk aan hebt. De dienst moet dan natuurlijk wel jouw foto’s op internet vinden die onrechtmatig gebruikt worden en daar ben ik nog niet overtuigd. Van geen van de besproken diensten overigens.

Kortom, naarmate deze diensten beter worden zullen ze steeds interessanter worden om te gaan gebruiken. Ik ga er dan ook van uit dat ik later op deze materie terug zal komen.

Intussen blijven reacties van anderen met dit soort diensten van harte welkom!