Geef je foto's altijd een sterwaardering mee, desnoods een hele simpele!

In dit artikel wil ik ingaan het op waarderen van je foto’s. Dit kan potentieel namelijk een zeer tijdrovende bezigheid zijn maar desondanks is het zo belangrijk dat je dit zeker niet moet overslaan of alleen ad-hoc toepassen.

In het artikel van mei 2009 over het meegeven van een sterwaardering aan foto’s heb ik beschreven wanneer, naar mijn mening, een foto van 1, 2, 3, 4 of 5 sterren zou moeten worden voorzien maar voor veel mensen is de beschreven methode wellicht te veel van het goede. Bij de beschreven methode loop je het gevaar dat je gaat twijfelen; moet deze foto nu 1 of 2 sterren krijgen? Ook kun je (te) veel tijd kwijt zijn bij het waarderen van foto’s die je toch nooit weer zult bekijken. Stel je hebt een serie foto’s gemaakt van een onderwerp waar er 2 foto’s echt met kop en schouder boven de rest uit steekt. Zeg dat ze zo goed zijn gelukt dat ze volgens je eigen criteria 3 sterren zouden moeten krijgen. Moet je dan van de overige 50 (ik zeg maar wat) voor iedere opname afzonderlijk bepalen of een een 0, 1 of 2 sterren foto is? Naar alle waarschijnlijkheid zul je de 2 topfoto’s voor alle toepassingen gebruiken die je maar voor deze foto’s in gedachten hebt (afdruk, website, fotoalbum, fotolijstje, etc). De overige doen er feitelijk dus niet toe en je zou dan ook kunnen overwegen om daar dan ook geen tijd aan te verspillen (of althans heel weinig).

Scott Kelby, een gerenommeerd auteur van boeken over Photoshop en Lightroom, adviseert zelfs om alleen te kiezen tussen 'pick’s' en 'no-picks'. Deze laatste categorie gooit hij zelfs helemaal weg maar zo ver zou ik zelf niet willen gaan. De enige foto’s die ik zelf weg gooi zijn de overduidelijke mislukkingen.

Een pragmatische maar toch snelle insteek voor het waarderen is om te kiezen voor 1 ster of 5 sterren. Je hebt dan 3 categorieën; de foto’s zonder een ster, die met 1 ster en die met 5 sterren.
In de praktijk zou dat er als volgt uit kunnen zien; je doorloopt alle nieuw gemaakte opname’s (dat zul je sowieso al doen). De foto’s waarvan je ook maar een vermoeden hebt dat je er ooit iets mee zou willen doen geef je 1 ster. Bij een tweede beoordelingsronde pik je de kwalitatief beste foto’s er tussenuit en verander je de waarde naar 5 sterren. De foto’s die geen ster krijgen gooi ik niet weg omdat het geen mislukkingen zijn. Wie weet kan ik er in de toekomst nog eens iets mee. Denk maar eens aan de belichtingstrapjes die je in het verleden misschien wel een gemaakt hebt om zeker te zijn van een goed belichte opname. Tegenwoordig kun je zo’n set mooi combineren in een HDR montage. Een toepassing die je destijds niet had kunnen vermoeden.

Feitelijk zijn in dit scenario dus alleen de foto’s met 5 sterren interessant. Die zul je willen gebruiken om te laten zien op websites, fotoalbums, in print en dergelijke. Het loont dan ook de moeite om juist die opnames (waarschijnlijk zijn het er niet zo veel) uitgebreid te voorzien van metadata om ze later op trefwoord of persoonsnamen weer snel terug te kunnen vinden. Over het belang van deze handeling heb ik meerdere keren geschreven maar net als het geven van een sterwaardering is het van het hoogste belang je beste foto’s terug te kunnen vinden op het moment dat je daar behoefte aan hebt. Om de overhead te beperken, je maakt tenslotte liever foto’s dan dat je er mee bezig bent op je computer, beperk je je tot alleen de beste foto’s; die paar met 5 sterren.

Exact dezelfde argumenten kun je hanteren als het aankomt op het bewerken van je foto's. Dat is alleen nodig voor je beste foto's omdat je de anderen toch niet gaat gebruiken. Mocht je een dergelijke foto toch eens willen gebruiken dan ontwikkel je hem op dat moment.

Aanvulling dd sept 2013: Een vereenvoudiging van m'n workflow: https://digitaalfotobeheer.blogspot.nl/2013/09/workflow-vereenvoudiging-automatisch.html 

Het foto ingestion proces

Wat is photo ingestion?
Een goed woord voor dit begrip in het nederlands bestaat volgens mij niet. Vertalingen als ‘opnemen’, ‘incorporatie’, ‘innemen’ en ‘importeren’ dekken geen van alle de lading erg goed.
Waar het om gaat is het overzetten van de foto’s van de camera (of kaartlezer) naar de computer, importeren komt misschien nog het dichtst in de buurt.

Hoe zet je de foto’s over van camera/kaartlezer naar de computer?
Gebruik je de verkenner daarvoor zoals ik dat in januari 2009 adviseerde of een ga je een gespecialiseerd programma gebruiken zoals bijvoorbeeld ImageIngester of wellicht de met de camera meegeleverde applicatie?
Het voordeel van ingestion software is dat een aantal zaken geautomatiseerd kunnen worden afgehandeld. Afhankelijk van welk programma je gebruikt kunnen dat de zaken zijn als:

1. Gelijktijdige backup naar meerdere locaties (zoals een externe harde schijf)
2. Meta informatie meegeven aan de te importeren foto’s. Dit kan bulksgewijs dus voor veel foto’s tegelijk. Dit hoeven overigens niet alleen de gegevens te zijn die altijd gelijk zijn zoals copyright maar veel ingestion applicaties hebben de mogelijkheid om sjablonen met metagegevens te maken voor iedere afzonderlijke situatie. Ben je dus op vakantie geweest of heb je een serie gemaakt voor een klant dan kun je op basis van een standaard sjabloon snel een nieuw sjabloon maken voor die desbetreffende situatie en alle foto’s van de kaart in een enkele handeling voorzien van de gegevens die er bij horen. Dit hoeft dus niet meer achteraf maar wordt meteen geregeld bij het overzetten van de foto’s van de kaart naar de computer.
3. Hernoemen van de foto’s met een vooraf gedefineerde naamconventie 
4. Het organiseren van groepen foto’s in folders met vooraf gedefineerde naamconventie 
5. Het omzetten van het bestandsformaat, bijvoorbeeld van het Camera specifieke RAW formaat naar het uniforme DNG RAW formaat

Veelal zijn het zaken die je op een gegeven moment toch met je foto’s wilt regelen en ingestion software kan je workflow dus een stuk vereenvoudigen en versnellen.

Met de meeste (spiegelreflex) camera’s wordt overigens al software meegeleverd die dit proces voor zijn rekening neemt hoewel ik me realiseer dat wellicht niet alle applicaties even bruikbaar zullen zijn.

In januari 2009 was ik er nog van overtuigd dat de windows verkenner mij alle controle bood die ik nodig had om foto’s van de kaart of camera naar binnen te halen. Ik moet zeggen dat ik er nog steeds niet negatief tegenover sta maar toch gebruik ik tegenwoordig altijd Nikon Transfer. Dit is het ingestion programma dat Nikon mee leverde met mijn digitale camera. Ik ben dus nog niet zo ver dat ik er extra kosten voor heb gemaakt door ImageIngester te kopen ($ 40,-) maar ik sluit zeker niet uit dat nog te gaan doen omdat het zeker nog meer werk gaat schelen. Werk waar ik wellicht later niet meer aan toe zal komen...

Wanneer er mensen zijn die ook over Nikon Transfer beschikken maar de voordelen er (nog) niet van zien of niet weten hoe ze het programma het beste kunnen gebruiken dan wil ik dat best een keer op schrift zetten. Mocht je geïnteresseerd zijn, laat me dat dan even weten!

dpBestflow

Een zeer rijke bron van informatie op het gebied van digitale fotografie is de site dpBestflow. Een project, gefinancierd door de Library of Congress van de Verenigde Staten en er is enorm veel informatie terug te vinden, ondermeer uit twee boeken;

1. The DAM Book van Peter Krogh, Digital Asset Management for photographers

2. Digital Photograpy Best Practices and Workflow Handbook van Richard Anderson en Patti Russotti

dpBestflow is een afkorting voor ‘Digital Photograpy Best Practices and Workflow’ en de site staat in het teken van praktische oplossingen voor het behouden van digitale afbeeldingen alsmede hun kleur, bedoeling, kwaliteit en metadata.

Op de site staat ondermeer een Quick Reference Card met tips over de volgende onderwerpen:

Systeem opzet:

• Hardware
• Capture
• Kleur
• Fotobewerking
• Bestandsformaten

Opslag en organisatie:

• Bestandsbeheer
• Metadata
• Backup

Veiligstellen:

• Archief
• Data validatie

Op de onderwerpen die genoemd worden kun je op de site doorklikken naar gedetailleerde informatie over heel veel sub-onderwerpen. Deze zijn bijna letterlijk uit de genoemde boeken overgenomen en zeer de moeite waard.

Voor wat betreft de workflow die je nodig hebt voor de verwerking van je digitale (RAW) foto’s zijn een heel aantal interessante video’s beschikbaar en binnenkort schijnt er ook een JPG only workflow te worden opgenomen. Kortom, mocht je jezelf op deze matier aan het orienteren zijn en is Engels niet een groot probleem, voeg dan dpBestflow aan je favorietenlijstje toe!

Hoe kan ik ontbrekende gegevens van foto’s efficient toevoegen?

Tijdens het organiseren van je fotowerk voeg je waarschijnlijk zaken als trefwoorden, personen, data en locaties toe. Op basis van deze informatie kun je daarna eenvoudig alle foto’s terugvinden die gemaakt zijn op bijvoorbeeld je woonadres.

Tijdens dit organisatiewerk zul je vaak willen weten of er nog gegevens ontbreken bij foto’s. Je wilt dan selecties maken op ontbrekende data. Het datumveld bijvoorbeeld, bij digitale foto’s wordt het IPTC datumveld overgenomen uit de Exif data welke door de camera is gegenereerd. In dat geval wordt het dus automatisch voor je geregeld maar bij gescande dia’s en negatieven is dat bijvoorbeeld niet het geval. Het IPTC datumveld blijft dan leeg en deze foto’s worden dan automatisch op basis van hun EXIF waarde gepresenteerd, dat wil zeggen op de scandatum. Deze wijkt natuurlijk (sterk) af van de datum waarop de foto werd genomen en dat is vervelend omdat de foto’s dan niet in chronologische volgorde worden getoond.

Van de foto’s en dia’s waarvan je de exacte datum weet, voeg je deze er vanzelfsprekend aan toe maar wat doe je met die afbeeldingen waarvan je het niet meer precies weet?

Omdat ik het zelf vervelend vindt dat een gescande foto wordt getoond op zijn scandatum, geef ik alle opname’s waarvan ik de exacte datum niet ken de datum van 1 januari van het betreffende jaar mee. Van vrijwel al m’n opname’s ken ik namelijk wel het jaar waarin ze gemaakt zijn. Maar hoe vind ik nu de scans die nog geen datum van me hebben meegekregen?
Bij het simpelweg voorzien van een nieuwe datum aan alle opnames uit een bepaalde folder loop je het risico dat daar foto’s tussen zitten waarvan ik wel de exacte datum weet en die zouden dan overschreven worden. Wat ik dus eigenlijk wil, is het vinden van de opnames die nog niet voorzien zijn van een datum (dat wil zeggen; een waarde ingevuld in het IPTC datumveld).
Nu, dit doe ik in Microsoft Expression Media 2 (EM2). Dit is een fotobeheerprogramma van Microsoft en het kent een zogenaamde ‘List’ view waarin je de werkbalk kunt aanpassen aan je eigen wensen. Per situatie kun je dit snel en eenvoudig aanpassen en voor eerder beschreven situatie voeg ik het veld ‘Date Finder’ aan de werkbalk toe (rechtsklikken op de werkbalk).

Selecteer in de ‘organize’ pane nu een folder waarin zich de foto’s bevinden waarvan je de datum wilt controleren.
Klik op de werkbalk op het veld ‘Date Created’. Daarmee wordt een sortering geactiveerd waarbij de foto’s op volgorde worden gesorteerd. Alle foto’s die voorzien zijn van een datum komen nu bij elkaar te staan en alle foto’s zonder datum ook, deze kunnen nu eenvoudig worden geselecteerd (klik de eerste foto zonder datum, scrol naar de laatste, hou de shift ingedrukt en klik de laatste foto aan). Deze hele set is dan in een enkele handeling van de nieuwe datum te voorzien door deze naar de gewenste datum te slepen in de ‘organize’ pane.

Microsoft verkoopt Expression Media aan PhaseOne !

Gisteren, 25 mei 2010 hebben Microsoft en PhaseOne bekendgemaakt dat Expression Media 2 wordt overgenomen door PhaseOne. Lees hier het persbericht van Microsoft en/of hier het bericht van PhaseOne.

Nadat Microsoft de fotobeheeroplossing (DAM applicatie) iView Media Pro over had genomen in juni 2006 leek dit in het begin geen slechte ontwikkeling. In eerste instantie veranderde Microsoft niet zo veel aan het product hoewel het wel een andere naam kreeg; Expression Media. Het duurde even voordat versie 2 het daglicht za,g maar omdat er een grote club als Microsoft achter het product stond leek de continuiteit gewaarborgd.
Het tegendeel bleek echter het geval. Microsoft gooide het product uit de Expressions suite en de ontwikkeling kwam volledig tot stilstand. Op het Expressions Media Forum staan volledige handleidingen hoe je het beste naar andere producten kunt overstappen en sinds februari van dit jaar kreeg de thread 'Expressions Media is dead - this thread for alternative software' al meer dan 8000 reacties...

Omdat Expression Media volgens velen tot de allerbeste DAM (Digital Asset Management) oplossingen hoort, in ieder geval in zijn prijsklasse, was het doodzonde dat het product dood leek te bloeden. Nu is dus blijkbaar ook Microsoft tot dat inzicht gekomen en heeft men het product een derde leven gegund. Hopelijk zijn er niet al te veel gebruikers naar andere producten overgestapt en ziet PhaseOne kans om Expression Media nieuw leven in te blazen.

Leuk weetje: Je kunt tot 4 juni 2010 de producten Expression Media II + Capture One 5 krijgen voor een totaalprijs van 43,75 euro incl. BTW...
Ga daarvoor naar de site en koop daar Expression Media. In eerste instantie wordt daar de normale verkoopprijs van 199,- dollar getoond maar aan het eind van de bestelprocedure kun je een kortingscode invullen. Vul daar XMOFFER in en aan het eind wordt het lagere bedrag getoond. Je ontvangt meteen een Key waarmee je de software kunt registreren na installatie en de software zelf kun je vanaf de site downloaden. Het zijn nog de 'oude' Microsoft setups dus die naam zie je bij de installatie voorbijkomen in plaats van PhaseOne.

Na installatie van Expression Media II kun je met behulp van een code onder het help menu (niet de Key die je bij de installatie invult dus...) gratis Capture One 5 bestellen. Dit duurt een paar dagen maar dan heb je voor erg weinig geld zowel een database/catalogus applicatie als een RAW converter die beide tot de top van de markt behoren.

Persoonsnamen toevoegen aan foto’s?

Over welke zaken je allemaal als trefwoord (keywords) aan een foto toevoegt kun je uitgebreid van mening verschillen maar een onderwerp waarover volgens mij weinig discussie bestaat is de namen van de personen die op de foto staan.

 

Echter lijkt dit gemakkelijker dan dat het in werkelijkheid is want welke naamconventie ga je hanteren? Alleen de voornaam, alleen de achternaam, voornaam + achternaam, achternaam, komma, voornaam…?

Het is natuurlijk maar de vraag of je van iedereen de achternaam uberhaupt wel kent (van de meeste oude klasgenoten bijvoorbeeld herinner ik me de voornaam nog wel maar hun achternaam…).

 

Mocht je inderdaad besluiten om, wanneer bekend, ook de achternamen op te nemen, hanteer je bij vrouwen dan alleen hun meisjesnaam of de combinatie partnernaam-meisjesnaam. Ook hier is het natuurlijk maar de vraag in hoeverre je de meisjesnaam kent. Belangrijk is in ieder geval, welke conventie je ook besluit te gaan gebruiken, dat je deze consequent toepast. Ikzelf heb gekozen voor de volgende werkwijze;

• Indien bekend: Voornaam Achternaam-Meisjenaam
• Anders: Voornaam Achternaam
• Of: Voornaam

Als laatste resteert de vraag welk veld je dan gaat gebruiken om de naam/namen in onder te brengen. Veilig is natuurlijk het ‘Keyword’ (trefwoord) veld omdat deze het beste uitwisselbaar is met andere applicaties.

 

Echter kennen fotobeheerapplicaties (bijvoorbeeld Microsoft Expression Media) ook een speciale velden voor persoonsnamen (People). Daarmee kun je eenvoudiger selecties en/of filteringen maken wanneer je op zoek bent naar foto’s met bepaalde personen. Ook voorkomt het ‘vervuiling’ van begrippen. Bijvoorbeeld, wanneer ik op zoek ben naar foto’s van een timmerman. In de zoekresultaten wil ik dan liever geen foto's vinden van mensen die ‘timmerman’ heten...

 

Het liefst gebruik ik dus een dedicated veld voor personen maar vanzelfsprekend wil ik geen ‘lock-in’ in een bepaalde applicatie en daarom is het belangrijk dat de informatie in dit soort velden (naast personen bijvoorbeeld plaatsnaam en locatie) eenvoudig ‘gesynchroniseerd kunnen worden naar de Keywords. Mijn favoriete fotobeheer applicatie, Expression Media, heeft hier een script voor beschikbaar. Mocht ik dus een keer van applicatie willen wisselen dan kan ik alle metadata, die ik er met veel geduld aan heb toegevoegd, zonder problemen meenemen!

 

Een vrij recente ontwikkeling die te maken heeft met het terugvinden van foto’s van bepaalde personen heeft te maken met gezichtsherkenning. De recentste versie van Picasa onderteund dit bijvoorbeeld en het is erg eenvoudig om foto’s van dezelfde persoon te taggen. Jammer is dat de naaminformatie niet in een IPTC veld wordt opgenomen zodat je de informatie niet in andere programma’s kunt gebruiken. Echter is gezichtsherkenning een zeer interessante ontwikkeling en ik vermoed dat ook de serieuze fotobeheerapplicaties als Idimager er binnenkort mee zullen worden uitgerust.

Mijn eerste ervaringen met de Epson V700 Photo negatief-dia scanner

Op internet zijn uitgebreide en bovendien uitstekende reviews over de Epson V700 beschikbaar zoals deze van Mike Pasini of deze van Vincent Oliver. Dat ga ik op deze plek dus niet nog een keer overdoen.

Echter is er, vanuit het oogpunt van het willen beheren van je fotoverzameling, nog wel iets aan toe te voegen. Namelijk over het gebruik van de meegeleverde software. Epson levert zowel Epson Scan en SilverFast SE mee en de vraag is dan natuurlijk; welke ga ik gebruiken?

Degenen die zich oriënteren op een negatief en/of diascanner zullen vrijwel overal op internet lezen dat SilverFast de facto standaard scansoftware is. In eerste instantie ben je dan ook geneigd om Espon Scan links te laten liggen en meteen SilverFast ter hand te nemen. Echter of dit verstandig is ligt voornamelijk aan je doelstelling(en).

Wil je individuele negatieven of dia’s scannen in de hoogst mogelijke kwaliteit dan is het inderdaad het beste om je te verdiepen in SilverFast. Wil je het maximale er uit halen dan is het zinvol te investeren in het boek 'Scanning Negatives and Slides' van Sascha Steinhoff.

Mocht het je echter voornamelijk te doen zijn om je collectie negatieven (binnen een afzienbare periode) te digitaliseren dan zou Epson Scan zo maar eens de betere keus kunnen zijn. Zo kan met Epson Scan heel eenvoudig batchgewijs grote aantallen negatieven of dia’s tegelijk worden gescand en dit kan met de, met de scanner meegeleverde, SE versie van SilverFast niet... Mocht je SilverFast willen gebruiken om batchgewijs te scannen dan zul je eerst minimaal de Plus of Ai versie er bij moeten kopen (zie hier eventueel de verschillen tussen de beschikbare SilverFast versies).

De prijs van de software hangt af van de scanner die je gebruikt. Bij de Epson V700 wordt de SE versie met de scanner meegeleverd waarmee je kunt upgraden voor 84,- euro (SE Plus) of 99.- Euro (Ai). Dat is natuurlijk nog vrij veel geld als je het in relatie zet tot de aanschafprijs van de scanner (579,-). Waarom dus niet eens gekeken of Epson Scan aan de behoefte kan voldoen? Zo werkt de automatische herkenning van de afbeeldingen bijvoorbeeld prima en is de beeldkwaliteit uitstekend. Het gebruik is laagdrempelig en je kunt er snel mee uit de voeten, ook op Windows 7 64 bit.

Mijn advies is dan ook om zeker eerst met Epson Scan te gaan stoeien voordat je extra kosten gaat maken, met name wanneer je batchgewijs gaat scannen.