Lightroom 6, eindelijk maar toch!

Al in februari gingen er geruchten rond over Lightroom 6 zoals hier op photorumors. 

De franse webwinkel Fnac zou hem per ongeluk al hebben vermeld met een releasedatum van 9 maart 2015. Echter kwam de datum maar ging die voorbij zonder dat LR 6 het licht zag; Ligthroom CC eigenlijk...

Gelukkig is het vandaag toch zo ver. Ik zeg gelukkig omdat interessante nieuwe functies via genoemde bronnen al bekend waren geworden zoals als gezichtsherkenning, HDR en panorama stitching. Of die er ook daadwerkelijk in zouden zitten was natuurlijk nog een verrassing maar dat blijkt inderdaad het geval, goed nieuws dus! 

Een overzicht van de nieuwe (uiteraard non-destructive zoals gebruikelijk bij LR) features:

• Gezichtsherkenning (Face Recognition)

Dezelfde personen op foto’s terugvinden zonder dat de naam van de betreffende persoon als metadata aan de foto’s is toegekend. Wanneer je die foto's eenmaal hebt gevonden is het natuurlijk nog wel een kleinigheid om die informatie alsnog aan de betreffende foto's toe te voegen.

Eindelijk! Dit was een veel en vaak gevraagde functie. De praktijk moet nu uitwijzen hoe goed of het is maar de verwachtingen zijn hoog.

Hier een (Engelstalige) demo video van Julieanne Kost over face recognition en hier één van Laura Shoe.

• HDR omzetting (merge to HDR)

Meerdere foto's van hetzelfde onderwerp maar met verschillende belichtingen kunnen worden samengevoegd tot een High Dynamic Range foto (meer uitleg). Iets waarvoor je tot nog toe altijd additionele software nodig had zoals Photomatix of HDR Efex (of Photoshop uiteraard). 

Je kunt ook een overbelichte opname combineren met een onderbelichte opname om tot een fatsoenlijk resultaat te komen.

• Panorama stitching (Fusion panoramas)

Meerdere foto’s (ook RAW bestanden) samenvoegen tot panorama’s. Hiervoor had je tot nog toe altijd additionele programma’s nodig zoals deze of Photoshop.

• Meer (betere) opties bij het omzetten naar zwart/wit

Er zijn meer mogelijkheden bij het omzetten van foto's naar grijswaarden.

• Ontwikkelinstellingen bewaren als voorinstelling

Het is eenvoudiger geworden om ontwikkelinstellingen op te slaan voor hergebruik bij andere foto's

• Geavanceerde Retoucheerpenseel (Sophisticated Healing Brush)

Foto’s verbeteren met behulp van één klik. Stel de penseel in op het gewenste formaat en klik dan op een ongewenst of niet perfect onderdeel in de opname.

• Rechtzetten (Upright vertically)

Zet scheve foto’s met één klik weer recht. Dit perspectief gereedschap herkent horizontale en verticale lijnen in de opname en kan daardoor ook foto’s rechtzetten waarin een horizon ontbreekt. Iets dergelijks zat al in LR (Lenscorrectie/verticaal of horizontaal transformeren) maar het schijnt weer iets beter te zijn geworden...

• Performanceverbeteringen

Het importeren moet sneller gaan en LR gebruikt nu voor het eerst ook de grafische kaart van de computer om één en ander te versnellen. Met name in de ontwikkelmodule moet dat een performanceboost geven. Een hoop mensen hebben hier op zitten wachten.

• Geavanceerde video diashows (Sophisticated video slideshow)

Diashows kunnen zowel foto’s, video’s als muziekfragmenten bevatten. Toegevoegd zijn pan en zoom effecten.

• Betere social media integratie

Publiceer foto’s eenvoudiger naar social media netwerken als Facebook en Flickr. In bepaalde gevallen kun je de online commentaren weer teruglezen binnen je Lightroom omgeving.

Hoewel er meer verbeteringen door Adobe zijn gepubliceerd zijn dit volgens mij wel de belangrijkste (gedetailleerde release notes bij Lara Shoe).

Nog even de systeemeisen voor Lightroom 6:

• Windows 7 of hoger 
• Mac OS X v10.8 of hoger 
• Alleen 64 bits besturingssystemen dus 

Mensen met een Creative Cloud abonnement (10,- euro per maand excl. BTW) kunnen straks automatisch over de nieuwe versie beschikken en degenen die de software liever kopen kunnen dat nog steeds doen. Er waren eerder geruchten dat LR op een alleen abonnement model leverbaar zou worden (CC) maar dat blijkt dus niet het geval. Bij bijvoorbeeld Adorama kun je Lightroom 6 kopen. 
LR6 zal zo'n 130,- euro gaan kosten maar gebruikers die al een voorgaande versie hebben zullen voordeliger kunnen upgraden.

Review: Amazon Cloud Drive, ongelimiteerde foto’s opslaan voor 12 dollar per jaar

Ongelimiteerde opslag voor foto’s voor nog geen 12,- dollar per jaar. Dat klonk mij wel heel aantrekkelijk in de oren!

Dus heb ik mij hier maar eens even serieus in verdiept met als doel een vereenvoudiging van mijn back-up. 
Het heen en weer gesleep van externe harde schijven van een externe locatie naar huis en weer terug is op termijn namelijk best omslachtig.

Cloud-opslag mogelijkheden bestaan natuurlijk al veel langer maar die zijn allemaal wel een stuk duurder of hebben ze een (data) beperking. Met ruim 2 TB aan fotomateriaal was het tot nu toe dan ook niet realistisch. Amazon lijkt daar nu verandering in aan te brengen.

Je kunt starten met de ‘Start your 3-month’ free trail knop in het linkervenster (Unlimited Photos)

Wanneer je nog geen Amazon Account hebt moet je die wel eerst even aanmaken. Na het inloggen wordt de ‘Amazon Cloud Drive’ gedownload en geïnstalleerd:

Hierna kun je aangeven welke directory met foto’s je wilt uploaden. In mijn situatie is dat mijn ‘hoofd’ folder: ‘Archief’

Al vrij snel zie ik errors verschijnen. Gelukkig is er een ‘Details’ knop waaronder ik aanvullende informatie kan vinden:

Helaas alleen een overzicht van de foto’s die (blijkbaar) niet geüpload konden worden. Geen informatie over het hoe en waarom en ook geen mogelijkheid tot een nieuwe poging voor deze bestanden, vreemd.

Een tweede test met een folder met alleen (onaangeraakte) NEF bestanden levert vergelijkbare resultaten op. Honderden foutmeldingen...

Uiteraard heb ik (steekproefsgewijs) bestanden gecontrolleerd maar daar kan ik niets aan zien. Ze worden geopend door alle applicaties die ik gebruik (Adobe’s Photoshop, Lightroom, DNG converter, Windows Verkenner en Apple Finder).

De foto’s op Amazon zijn alleen via een webinterface te benaderen:

De mogelijkheden om te synchroniseren (alleen gewijzigde bestanden uploaden) heb ik niet kunnen ontdekken en de ondersteuning (uitleg, gebruikersforum) ontbreekt ook.  

Eigen (back-up) programma’s of FTP worden niet ondersteund.

Kortom, ondanks de gunstige prijs zie ik niet hoe deze dienst een rol zou kunnen spelen in mijn back-up strategie. Het lijkt veel meer een dienst die is toegespitst op het delen van foto’s over verschillende platformen (mobiel, tablets) dan als back-up.

Erg jammer want als niet-professionele fotograaf zou een betaalbare diens als deze een uitkomst zijn.

Ik ga me nu toch maar eens concentreren op een eigen cloud dienst. Dit is mogelijk door een NAS te plaatsen bij een familielid. Daar kunnen de foto’s dan naar toe worden gesynchroniseerd. Een off-site kopie van je data is namelijk onontbeerlijk in een goede back-up strategie.

Aanvulling dd april 2017: Crashplan levert een on-line back-up dienst die iets duurder is (zo'n 60,- euro per jaar) maar daarvoor kun je onbeperkte data kwijt (van 1 computer) en krijg je een gebruiksvriendelijke back-up applicatie.

Workflow optimalisatie: andere foto naamgeving

De naamgeving van mijn foto’s voldeed niet meer en ik wilde dan ook al een poosje overgaan naar een nieuwe naamgevingsconventie. 

Een natuurlijk moment daarvoor leek mij de(recentste) jaarovergang.

Mijn conventie had ik ooit opgezet als 
Jaar – Maand – Volgnummer. 

Het format was YYYY_MM_XXXX 
Daarmee zou ik dus 9999 foto’s per maand kunnen maken zonder in de problemen te komen, naamgevingstechnisch gezien dan.

Niet dat ik al tegen deze grenzen aan ben gelopen maar ik heb wel gezien dat je vrij gemakkelijk in de buurt kunt komen. Op vakantie bijvoorbeeld wanneer je veel materiaal in een relatief korte periode maakt gaat het toch al snel om duizenden foto’s.

Het tweede argument was dat we met meerdere personen in huis zijn die foto’s maken. Wanneer we allemaal dezelfde naamgevingsconventie gebruiken, is dus niet meer te zien van wie welke foto is. Ongetwijfeld ontstaan er foto’s met dezelfde naam en dat kan tot verwarring leiden of zelfs tot overschrijving van de ene foto door een andere…

Kortom, een nieuwe naamgevingsconventie dus! Maar welke?

In de diverse fora lopen de meningen behoorlijk uiteen. De argumenten variëren van een ‘unieke identifier only’ tot een naam waarin ook onderwerp van de shoot is opgenomen. In deze laatste aanpak geloof ik overigens nog steeds niet omdat het te willekeurig is en aan interpretatie onderhevig.  Wanneer je bijvoorbeeld een huwelijksreportage schiet, komt de naam van het bruidspaar dan in de naam? Of dat het een huwelijksreportage is? Dat het een opdracht is of persoonlijke shoot? Hier is geen eenduidig antwoord mogelijk waardoor ik er al jaren geleden over uit was dat de foto gewoon een uniek id moet hebben en anders niet. De rest van de informatie over de foto komt in een beheersysteem; je DAM (Digital Asset Management software), Lightroom bijvoorbeeld. Vroeger toen ik analoog schoot deed ik overigens niet anders. De foto werd uniek geïdentificeerd door het negatiefnummer op het rolletje + het nummer dat ik de filmrol had gegeven + de (jaar) mappen waarin ik de negatieven opborg. 

Alle gegevens over de opname (metadata) hield ik bij in een excel sheet (en daarvoor gewoon op papier).

De vraag nu is hoe een goede unieke identifier er eigenlijk uitziet in het digitale tijdperk.

Volgens mij is dat wanneer je er uit op kunt maken door WIE de foto WAAR en WANNEER is gemaakt. Tenslotte kan dezelfde persoon maar één foto tegelijk maken op dezelfde plek op aarde, op hetzelfde moment. Stel dat er nog een andere persoon bestaat met dezelfde naam en die dezelfde naamgevingsconventie gebruikt, dan nog heb je geen overlappende bestandsnamen omdat die persoon niet op dezelfde plek en op hetzelfde moment een foto kan maken als jij. Waterdicht toch?

Zoiets zou er dan uit komen te zien als Naam_Datum_Tijd_Coördinaten.

In theorie ziet dat er nog wel werkbaar uit maar een concreet bestand zou dan bijvoorbeeld de volgende naam hebben: RoelofMoorlag_20150226_093545_244325S_152815E.DNG. Met zo’n 50 karakters is dat wel erg lang voor een bestandsnaam…

Bovendien worden de GPS gegevens niet altijd goed in de camera geregistreerd. Het zou wel erg veel werk zijn om die telkens te moeten opzoeken voor de foto’s (ook de wat minder goede foto’s waarin de camera dat niet gedaan heeft). Wanneer de coördinaten onderdeel zijn van je naamgevingsconventie kom je hier niet onderuit.

Mijn besluit is dan ook om de coördinaten niet in de naam op te nemen. Om de naam nog wat korter te maken kies ik er voor om m’n initialen te gebruiken in plaats van m’n volledig naam. Daarmee wordt het iets als: RM_20150226_093545.DNG

Ik twijfelde nog over een volgnummer. De naamconventie gaat er weliswaar van uit dat ik iedere seconde een unieke foto kan maken maar de moderne camera’s laten meer foto’s per seconde toe… Omdat ik niet vaak sportfoto’s maak is de kans hierop niet zo groot maar het is theoretisch wel mogelijk. Gelukkig neemt Lightroom deze zorgen voor me weg door het automatisch toevoegen van een volgnummer wanneer er meerdere foto’s in dezelfde seconde worden gemaakt. Handig!

Sowieso was een belangrijke voorwaarde voor mijn nieuwe naamgevingsconventie dat Lightroom hem volledig automatisch zou moeten kunnen uitvoeren. Ik wil er tenslotte minder werk van krijgen, niet meer!

Het concrete sjabloon (aanklikken voor grotere afbeelding):

Nadelen?

Ten opzichte van mijn vorige workflow ga ik er in theorie op twee punten op achteruit:

1) FOLDERNAAM:
Bij het importproces waarbij de foto’s van de fotokaarten naar de computer worden overgebracht hernoemde ik altijd de folder waarin deze foto’s terechtkwamen. Concreet naar:  “eerste foto nummer -laatste foto nummer” en dit registreerde ik dan in een Excel sheet

(De nummers waren overigens gewoon de nummers die de camera aan de opnames mee had gegeven). Dit zag er zo uit:

Op deze manier was in een oogopslag te zien of er misschien een kaart ‘vergeten’ was. De nummers sluiten namelijk naadloos op elkaar aan. Een hiaat valt meteen op. In zo'n geval kon ik meteen een onderzoek naar de oorzaak starten. Een ‘vergeten kaart’ is me overigens nooit overkomen waardoor deze manier van werken dus altijd een 'verzekering' is gebleven.

Bij mijn huidige opzet neem ik dus afscheid van deze controleslag maar daar komen andere voor terug:

Zo ben ik vrij gestructureerd in het bijhouden van mijn fotokaarten. Ik heb een doosje met lege kaarten en een doosje waarin de volle gaan en het ene doosje is zwart en de ander zilverkleurig.

Daarnaast is de kans op een ‘vergeten’ kaart natuurlijk het grootst na thuiskomst van bijvoorbeeld vakantie. Ik heb er voor gekozen om de bestanden in Lightroom binnen te laten komen gesorteerd in datum-mappen. Hoogstwaarschijnlijk zal ik iedere dag foto’s hebben gemaakt en op die manier valt een lege plek ook snel op:

  2) BESTANDSNAAM:

   Het tweede onderdeel waarop ik theoretisch in heb geleverd is de naamgeving van de bestanden zelf. Voorheen hernoemde ik mijn bestanden pas na de eerste selectie (verwijderingen). Daardoor onderhield ik dus altijd een ononderbroken reeks:

Het idee hierachter is dat er geen ‘HIATEN’ mogen bestaan, de reeks hoort ononderbroken door te lopen. Ontbreekt er een nummer dan is er blijkbaar iets aan de hand en moet er actie worden ondernomen.

Echter blijkt in de praktijk dat er zo veel foto’s worden gemaakt dat een visuele controle er bij in schiet of eigenlijk ondoenlijk is. In theorie klopt het dus maar in de praktijk blijkt het geen toegevoegde waarde (meer) te hebben.

Wat ik er nu voor terug heb gekregen is de Lightroom optie ‘Alle ontbrekende foto’s zoeken’ onder het menu ‘Bibliotheek’.  Die worden vervolgens in een overzicht getoond zodat je nader actie kunt ondernemen:

Zo kunnen de betreffende foto’s bijvoorbeeld vanuit een back-up terug worden gezet (en je kunt een onderzoek starten naar waarom de foto’s überhaupt verdwenen waren). De test zal nu het volgende melden:

Lightroom biedt mij nu dus een geautomatiseerd alternatief voor de eerder beschreven visuele inspectie. De inspectie die ik toch al niet uitvoerde... Wat in eerste instantie op achteruitgang leek blijkt eigenlijk dus vooruitgang te zijn!

Wijziging in m’n (ster)waarderingssysteem

Na de overgang naar Lightroom begin 2015 heb ik meerdere vereenvoudigingen in mijn workflow proberen aan te brengen. Ditmaal betreft dat m'n (ster)waarderingssysteem.

Potentieel ben ik nu minder tijd kwijt aan het beheer van mijn foto’s en de praktijk zal nu uitwijzen of dat ook werkelijk het geval is.

Kwestie?

Over sterwaarderingen schreef ik al eens eerder en ik beschouw het nog altijd als één van de belangrijkste instrumenten om je werk te beheren (beheersen). 

Een consistente toepassing daarbij is erg belangrijk! Gebleven is dan ook de ‘verhouding’ van ongeveer 1:10 die ik eerder beschreef. Op iedere 5-sterrenfoto staan 10 foto’s met 4 sterren en 100 met 3. Hier de huidige inhoud van m’n eigen bibliotheek:

Omdat de sterwaardering zo belangrijk is moet je er dus voor zorgen al je foto’s ook daadwerkelijk van een waardering worden voorzien.

In het verleden gaf ik alle binnenkomende foto’s dan ook een label mee (de kleur rood) zodat het duidelijk was dat deze foto’s nog beoordeeld moesten worden. Na beoordeling (dat konden destijds ook 0 sterren zijn) haalde ik de kleurlabel er weer van af. In een ideale situatie had ik dus geen rood gelabelde foto’s en was alles beoordeeld, ook de foto’s met nul sterren.

Hoewel het niet echt veel werk is om een foto eerst van een rood kleurlabel te voorzien en die na beoordeling weer weg te halen zijn het toch weer (een paar) extra handelingen. Met een beetje moeite is dit te vereenvoudigen.

Tot nog toe gebruikte ik eigenlijk alleen de eerste vier sterren plus de 0 sterren waardering.

Om totaal vijf niveaus dus, dit met het idee dat ik de vijf sterren in de toekomst nog eens zou willen gaan gebruiken om de allerbeste foto’s uit mijn vier sterren collectie te differentiëren. Echter blijkt dat na al die jaren nog steeds niet nodig. Ik heb namelijk 26 vier sterren foto’s en ook met een snellere aangroei dan tot nu toe is er geen reden om een extra niveau daarboven toe te voegen. Met andere woorden, mijn vier sterren foto’s zouden gerust ook vijf sterren mogen hebben.

Oplossing

Door de ‘reserve’ ster in gebruik te nemen kan ik dus afstappen van mijn rode kleurlabel. Alle foto’s komen namelijk al automatisch binnen met 0 sterren dus wanneer ik het principe hanteer dat iedere foto minstens een sterwaardering moet hebben dan ben ik er ook. Bovendien heeft Lightroom nog een extra laag tot zijn beschikking en dat betreft de reject/geweigerd optie, Ik heb dus armslag voldoende…

Op dus naar het volgende systeem:

Hier inclusief de criteria die ik hanteer (aanklikken voor een grotere afbeelding):

Het liefst doorloop ik meteen na het overzetten van de foto's naar de computer alle foto’s die nog geen ster hebben maar uiteraard kan dit ook later. 
Je weigert ze (met een X) of je geeft ze een ster (of meer). Foto’s zonder sterren komen dus in principe niet meer voor. 

Foto’s die nog gewaardeerd moeten worden zijn eenvoudig te herkennen (die hebben namelijk geen ster). Voor nog meer gemak kan er eenvoudig een slimme verzameling voor aangemaakt worden. Hier is te zien dat je bovendien kunt voorkomen dat geweigerde opnames in de slimme verzameling getoond worden (door deze uit te sluiten):

‘Migratie’

Voordat ik m’n huidige foto’s simpelweg even een ster ‘upgrade’ zorg ik toch eerst even voor de administratie.

Voor iedere ster maak ik een (statische) verzameling. Ik selecteer alle foto’s met een bepaalde sterwaardering en sleep die naar de betreffende verzameling. Dit gaat het gemakkelijkst vanuit het Bibliotheekfilter (boven de foto’s). Klik op ‘Kenmerk’. Naast ‘Classificatie’ kun je dan aangeven op welke sterwaardering je wilt filteren.

NB: Zorg er wel voor dat het filter wel op = staat en niet op het groter-of-gelijk-aan-teken. Dat is namelijk wel de voorkeurstand. Door op het teken te klikken kun je hem aanpassen aan het = teken. Wanneer je nu twee sterren aanklikt worden alleen de foto’s getoond met twee sterren en niet de hoger gewaardeerde:

Wanneer je nu alle foto’s met één ster in de verzameling voor 1 ster hebt gesleept en die met twee sterren in de verzameling 2 sterren enzovoort, kun je ze gaan wijzigen.

• Selecteer de set foto’s met 1 ster en verhoog de waardering naar 2 sterren door(bijvoorbeeld) simpelweg de 2 op het toetsenbord in te toetsen.
• Ga nu verder naar de volgende verzameling, selecteer de foto’s daar en geef ze de nieuwe waardering. Ga verder naar de volgende totdat alle sterwaarderingen zijn opgewaardeerd.

De tijdelijke verzamelingen die zijn aangemaakt om de administratie bij te houden kunnen nu verwijderd worden.

In principe is het werk nu klaar, ware het niet dat mijn workflow nog een extra ‘bewakingsmechanisme’ kent. Ik ‘synchroniseer’ mijn sterwaarderingen namelijk ook altijd naar mijn trefwoorden. Dit als veiligheidsvoorziening tegen het per ongeluk herwaarderen. Het is me in het verleden namelijk wel eens overkomen dat ik, zonder me er van bewust te zijn, meer foto’s had geselecteerd in de veronderstelling dat ik maar één of een paar foto’s had geselecteerd. Wanneer je nu in zo’n situatie een sterwaardering toekent, krijgen alle geselecteerde foto’s die mee. Als je dit meteen merkt dan kun je je handelingen natuurlijk ongedaan maken met Crtl+Z maar de voorziening die ik heb getroffen is voor die keren dat je het niet merkt.

Wanneer de waardering namelijk ook in de trefwoorden onder is gebracht kan bovenstaand ongelukje vrij eenvoudig worden hersteld. Voor een twee-sterren-waardering geef ik bijvoorbeeld het trefwoord RM:2STAR mee. Periodiek controleer ik dan ook even of er verschil zit in het aantal foto’s dat gewaardeerd is met twee sterren en het aantal foto’s dat dit trefwoord heeft meegekregen. Normaal gesproken komen de aantallen overeen en bij verschillen ga ik op onderzoek uit naar de oorzaak. Zonder dit trefwoord blijf je dus in het ongewisse.

In mijn situatie moet dit trefwoord dus ook nog vervangen worden door het juiste trefwoord maar dat kan op exact dezelfde manier als hierboven beschreven met behulp van een tijdelijke (statische) verzameling. Ik heb beide onderdelen (sterwaardering en trefwoord) zelfs tegelijk aangepast en niet na elkaar.

Van Expression Media naar Lightroom

Mijn bevindingen bij de migratie van Microsoft's Expression Media 2 naar Adobe's Lightroom 5.x 

Na een lange periode van oriëntatie en voorbereidingen heb ik uiteindelijk toch de migratie van mijn foto archief ter hand genomen. 

De keuze daarbij is gevallen op Adobe’s Lightroom. Mijn archief onderhield ik tot nog toe met behulp van Microsoft’s Expression Media. Dit programma voldeed lange tijd maar inmiddels niet meer. Eerder schreef ik hier en hier al eens over mijn overwegingen om over te stappen. 
Vandaag blijft het niet bij overwegingen maar ga ik een stap verder en ga daadwerkelijk over. Hierbij  mijn praktijkervaringen daarbij. 

Fysiek heb ik mijn foto’s niet verhuisd!

Ze staan nog altijd op dezelfde plek  (met natuurlijk alle verschillende back-ups die er van bestaan) als voorheen. De migratie betreft dus ‘alleen’ ingebruikname van een nieuw beheersysteem, ook wel DAM genoemd (Digital Asset Management). Daar zijn de foto’s niet echt 'in' opgenomen maar alleen verwijzingen er naar. (Het verschil tussen beheersystemen en browsers beschreef ik eerder hier).  

Catalog sets

Een van de functionaliteiten van Expression Media waarmee de foto’s konden worden georganiseerd waren zogenaamde ‘catalog sets’. Dit zijn een soort virtuele folders of categorieën waaronder je foto’s kunt onderbrengen. Dezelfde foto kan in meerdere van deze catalog sets zijn ondergebracht, iets dat bij 'gewone' folders niet mogelijk is. De foto’s die in onderstaande ‘map’ Fotoalbum zitten staan (deels) ook in de beide andere mappen onder ‘2013 Noorwegen’:

Veel metadata velden zijn gelukkig compatibel met andere beheersystemen. Trefwoorden en sterwaarderingen bijvoorbeeld die je in systeem A aan je foto's toevoegt worden door systeem B herkend. Echter zijn catalog sets specifiek voor Expression media (en zijn voorganger en opvolger, respectievelijk iView Media pro en Phase One Media Pro). Lightroom herkent ze dus niet en daarom kan ik mijn organisatie daarmee niet opnieuw reconstrueren. 

Omdat ik nogal veel catalog sets in Expression Media had aangemaakt (honderden categorieën en subcategorieën) leek het me ook niet handig om dit met de hand te doen.

Ik heb dus als eerste gekeken naar geautomatiseerde oplossingen (zoals deze) maar die bleken toch niet of niet goed te werken. Dus bleef er maar één ding over en dat was een soort tussenoplossing waarbij het trefwoorden veld (keywords) van de foto’s gebruikt (misbruikt?) wordt om informatie over de catalog sets te transporteren van het ene systeem naar het andere:

1. Als eerste klapte ik (in Expression Media) de volledige boom met catalog sets open en begon bij de onderste set
2. Door het rondje aan te klikken worden alle foto’s getoond die aan dat criterium voldoen
3. Alle foto’s worden vervolgens met Ctrl+A geselecteerd
4. Omschakelen van ‘Organize’ view naar ‘Info’ view waardoor ik toegang heb tot de verschillende metadatavelden
5. In het trefwoorden/keywords field met tekst het hele pad beschrijven (in het getoonde voorbeeld is dit “Prive, Vakantie, 2013_Noorwegen, Fotoalbum”
6. Opslaan en evt. een back-up van de EM catalogus maken
7. De betreffende catalog set verwijderen en daarna door naar wat nu de laatste is (ga naar stap 1). Dit herhalen totdat alle catalog sets 'behandeld' zijn en er dus geen meer over is
8. Wanneer de informatie van alle catalog sets in de trefwoorden zijn opgenomen moet de informatie nog ‘echt’ naar de fotobestanden worden weggeschreven (gesynchroniseerd).  Tot nog toe werd de informatie namelijk alleen nog maar in de interne database van het programma opgeslagen. Geen enkele foto is dus nog aangeroerd. Omdat met deze laatste stap het bestand echt gemuteerd wordt wacht ik daarmee tot op het allerlaatst. Er zijn namelijk nog een incompatibel velden die ik op vergelijkbare wijze wil migreren:

People

Het Expression Media "People" veld bevat de namen van de personen die op de foto staan. Hoewel het een volledig logisch veld lijkt is het toch geen ‘normaal’ en daarmee compatible (IPTC) veld.

Location/City/State/Country

Hetzelfde als bij 'people' gaat op voor de locatiegegevens; de plek, plaats, provincie en land waar de foto is gemaakt. (zie dezelfde schermafbeelding hierboven).

Beide velden heb ik behoorlijk consequent gebruikt en het zou zonde zijn wanneer de toen aangebrachte informatie bij een migratie verloren zou gaan. Gelukkig zijn hier veel minder handmatige handelingen voor nodig om de gegevens in de trefwoorden/keywords te krijgen dan de eerder beschreven catalog sets:

Er bestaan namelijk twee scripts die dit (voor een selectie foto’s) geautomatiseerd doen:

Het script “People to Keywords” doet dit voor de namen van de personen op de foto’s.
Het script “Place finder to Keywords” doet dit voor de locatiegegevens.

Helaas blijkt het script niet geschikt om ALLE  foto’s in het archief tegelijk te ‘behandelen’ dus ik deel het op in ongeveer 10 sets. Dit lukt performance- technisch net. Het is dus een beetje puzzelen welke aantallen je computer aan kan.

Nadat beide scripts op alle bestanden zijn uitgevoerd kan de laatste stap worden uitgevoerd. Het daadwerkelijk synchroniseren van alle gegevens (in dit geval voornamelijk trefwoorden) naar de fotobestanden. In Expression Media gaat dat als volgt:

Expression Media wordt nu afgesloten en Lightroom opgestart. 

Start een nieuwe, lege catalogus. Daar voeg ik mijn foto directory aan toe:

Bestand/Foto's en Video's importeren. Kies vervolgens voor de optie 'Toevoegen' en niet voor één van de andere drie opties (Kopiëren als DNG, Kopiëren of Verplaatsen). 
Bij 'toevoegen' blijven de foto's gewoon op hun oorspronkelijke plaats staan en leest Lightroom alleen de informatie uit de bestanden in (de meta data). Onderdeel hiervan zijn de zojuist aangepaste trefwoorden.

Wanneer Lightroom klaar is controleer ik als eerste de tellingen. In Expression media had ik de aantallen foto's genoteerd (per folder, totalen, per sterwaardering, etc.). 

In Lightroom zouden deze aantallen dus moeten overeenkomen.  Anders is eerst aanvullend onderzoek nodig.

In mijn geval waren er inderdaad wat verschillen.

Een eerste oorzaak bestond uit tekstbestanden (*.txt). In verschillende directory's had ik deze nog (vanuit het verleden) staan voor verschillende toepassingen. 
Expression Media kon vrijwel alle bestandsformaten aan en dus ook deze txt bestanden. In Lightroom kun je echter alleen foto en videobestanden opnemen. De txt bestanden herkent hij dus niet met als gevolg dat er minder bestanden in Lightroom getoond worden dan in Expression Media. Nog niet alle verschillen konden hiermee worden verklaard.

Een tweede verschil bleek te maken te hebben met een instelling in Lightroom:

Onder inportopties/bewerken/voorkeuren/tab algemeen moet het zinnetje "JPEG bestanden naast RAW bestanden als aparte foto’s behandelen" aangevinkt worden. Standaard is dit niet het geval en aangezien ik een aantal JPG versies naast RAW bestanden had, werden die dus overgeslagen. In feite een actie die snel hersteld kon worden. Dit zette me natuurlijk wel aan het denken over de wenselijkheid van JPG bestanden (derivatieven) in mijn Master Catalogus...

Nadat alle verschillen konden worden verklaard ging ik verder met het reconstrueren van mijn categorie structuur:

Lightroom kent verschillende manieren om structuur aan te brengen in de collectie. Een hele krachtige is de ‘Slimme  verzameling‘. Daarmee kun je  foto’s groeperen aan de hand van criteria zoals trefwoorden, datum of andere metadata. Als eerste wil ik de structuur Privé, Vakantie, 2013_Noorwegen, Fotoalbum uit het voorbeeld (eerste schermafbeelding hierboven) reconstrueren.

Nu, de bovenste niveaus zijn gemakkelijk. Die voeg ik toe als ‘verzamelingsset’, daar zit dus nog geen intelligentie achter en er worden ook geen foto’s in geplaatst, alleen verzamelingen en slimme verzamelingen. 
Het laagste niveau (waar de foto's wel in worden getoond) wordt wel een slimme verzameling met als criterium: Trefwoorden | bevat alles | Privé, Vakantie, 2013_Noorwegen, Fotoalbum:

Op deze manier kan ik al mijn categorieën  reconstrueren hoewel sommigen misschien net wat meer creativiteit zullen vergen dan andere (voor wat betreft de gehanteerde criteria).

Door gebruik te maken van Slimme verzamelingen op basis van alleen trefwoorden probeer ik te voorkomen dat ik afhankelijk wordt van Lightroom. Trefwoorden zijn namelijk compatibel met andere systemen en in de toekomst zou ik mijn organisatie dus vrij eenvoudig mee moeten kunnen nemen naar een ander systeem. In IT land noemen ze dit een exit-strategie en het is goed om daar vooraf over na te denken. In het verleden heb ik dat onvoldoende gedaan waardoor ik nu een hoop werk heb gehad en waardoor ik de migratie ook langer voor me uit heb geschoven dan dat ik eigenlijk had gewild.

Dit artikel is ook als Whitepaper te downloaden:
Van EM2 naar LR5.X

2014 in blogs

Januari:

Minimaliseer afgeleide bestanden

Maak derivatieven alleen wanneer je ze nodig hebt en bewaar ze niet

Februari:

Minimaliseer het aantal ‘single point of failures’

Aandachtspunten bij het gebruik of aanschaf van een NAS

Je Profielfoto geschikt maken voor sociale netwerken

Beschrijving van Autreplanete, een ‘Social Media Image Maker’

Echt of niet? (2)

Fotomanipulatie. Is het nieuw? Neemt het toe?

Maart:

Foto’s organiseren in Lightroom op basis van trefwoorden (1)

Beschrijving van de verschillende mogelijkheden in LR om trefwoorden toe te voegen

April:

Lightroom’s Splash screen aanpassen

Beschrijving van hoe je de standaard ‘splashscreen’ kunt vervangen door een eigen afbeelding

Lightroom Mobile en Webview

Vanaf versie 5.4 heeft Lightroom extra functionaliteit. Twee nieuwe onderdelen worden in dit artikel beschreven

Mei:

Een idee voor een foto logging device of app

Naast GPS data (waarvoor reeds loggers bestaan) zou ik graag gemakkelijker meer metadata op locatie willen vastleggen.

Juni:

Stockfotografie, metadat en trends voor 2014

In de stockfotografie zijn er blijkbaar trends voor welke fotografie het meest wordt verkocht. Getty heeft deze voor 2014 in kaart gebracht

Adobe verzamelt stiekem gebruikersdata vanaf cc 2014

De optie staat standaard aan maar is gelukkig eenvoudig uit te vinken en in dit artikel staat beschreven hoe

Juli:

Sterft desktop DAM uit?

Apple is gestopt met iPhoto en Aperture. Nikon stop met Capture NX. iView is gestopt met MediaPro en ook de partijen die het stokje van hen hebben overgenomen; eerst Microsoft en later Phase One zijn er mee gestopt. Blijft Lightroom als enige over? Denk vanaf het begin af aan na over een exit strategie.

Gratis Lightroom?

De vanuit beheeroogpunt belangrijkste functionaliteit van Ligthroom blijft na de evaluatieperiode gewoon werken!

Augustus:

Hoe worstel je je door al die vakantiefoto’s

Beschrijving van een efficiënte workflow

September:

Een alles-in-één fotobeheerprogramma of best-of-breed?

De voor- en nadelen tegen elkaar afgezet

Oktober:

Locatiegegevens toevoegen aan je foto’s m.b.v. GPS

Ondanks de moderne techniek is er toch nog wel verbetering mogelijk om ‘echte’ locatiegegevens als plaatsnamen batchgewijs aan foto’s toe te voegen.

November:

Eén of meerdere Lightroom catalogi?

Hoewel LR is gemaakt met als uitgangspunt een enkele catalogus kunnen er redenen zijn om toch voor meer catalogi te kiezen.

December:

XMP en Lightroom

Uitleg over XMP en hoe je het concreet kunt gebruiken